แนวทางการพัฒนาการศึกษาเพื่ออาชีพสำหรับชุมชนบทของวิทยาลัยการอาชีพในเขตภาคกลาง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1 ) สำรวจความต้องการด้านอาชีพของชุมชนชนบทในเขตบริการของวิทยาลัยการอาชีพในเขตภาคกลาง 2) ศึกษาสภาพและปัญหาการจัดการศึกษาเพี่ออาชีพในด้านการจัดการศึกษา แบบต่อเนื่องในระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ การให้บริการวิชาชีพแก่ชุมชนและหน่วยงานในท้องถิ่น การเป็นศูนย์กลางทางวิชาการแก่ชุมชนและท้องถิ่น และ 3) ศึกษาแนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาเพี่ออาชีพของวิทยาลัยการอาชีพในเขตภาคกลาง ใช้วิธีการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์กลุ่มเกษตรกรรม อุตสาหกรรม หัวหน้าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับเกษตรและอุตสาหกรรม ผู้บริหารสถานศึกษา และการสนทนากลุ่มกับครู-อาจารย์นักเรียนและนักศึกษา ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. ความต้องการด้านอาชีพ จากการวิเคราะห์ความต้องการของชุมชนในเขตบริการพบว่า ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับอาชีพในด้านเกษตรกรรมที่ต้องการคือ การคัดเมล็ดพันธ์พืชและการเพาะพันธุ์ข้าว การปลูกพืชไร่หมุนเวียน และการดูแลรักษาโรคพืช ในด้านคหกรรมต้องการความรู้เกี่ยวกับการตัดเย็บเสื้อผ้า การผสมสี การย้อมด้าย การออกแบบลวดลายผ้า การแปรรูปจากผลผลิตทางการเกษตรจากท้องถิ่น ได้แก่การทำน้ำผลไม้ และ การทำน้ำสมุนไพร ด้านพณิชยกรรม ต้องการความรู้ด้านการบริหารและการจัดการ รวมทั้งการจัดสหกรณ์ ส่วนด้านอุตสาหกรรมพบว่า ชุมชนต้องการความรู้ที่เกี่ยวข้องกับงานช่าง และอุตสาหกรรมหลักของชุมชน นอกจากนี้ยังพบว่า ชุมชนส่วนใหญ่ต้องการความรู้ในลักษณะการฝึกอบรมระยะสั้น การบริการข้อข่าวสารข้อมูล และการศึกษาในรูปแบบอื่น ๆ เช่น การศึกษาที่บ้าน และสถานประกอบการ 2. สภาพและปัญหาการจัดการศึกษาวิทยาลัยการอาชีพ พบว่า วิทยาลัยส่วนใหญ่ไม่มีการเปิดสอบ หลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับอาชีพในภาคเกษตรกรรม ซึ่งเป็นอาชีพหลักของชุมชนชนบท สาขาวิชาและรายวิชาที่เปิดสอนในหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ หลักสูตรประกาศนียบัตรชั้นสูง และหลักสูตรระยะสั้นบางสาขา ไม่สอดคล้องกับความต้องการของชุมชน อีกทั้งยังพบว่า ไม่มีการจัดบริการหน่วยเคลื่อนที่เพี่อเป็นศูนย์กลางวิชาการให้แก่ชุมชน การจัดหลักสูตรทุกลักษณะประสบปัญหาในด้านการจัดการเรียนการสอน การจัดแผนการเรียน คุณภาพครูอาจารย์ การขาดแคลนเครื่องมืออุปกรณ์ และสื่อการสอน รวมทั้งการจัดสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมการเรียนการสอน 3. แนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาเพี่ออาชีพ มีข้อเสนอให้วิทยาลัยทบทวนนโยบายและบทบาท ปรับปรุงและพัฒนาหลักสูตรโดยพิจารณาความต้องการกำลังคนในการพัฒนาประเทศ ประกอบกับความต้องการของชุมชนในเขตบริการ พัฒนาระบบการคัดเลือกผู้บริหารและครูอาจารย์ให้มีคุณวุฒิตรงตามความต้องการของวิทยาลัย พัฒนาระบบการแนะแนวอาชีพ การติดตามประเมินผลผู้สำเร็จการศึกษา ตลอดจนการปฏิรูปโครงสร้างและการบริหารงานของวิทยาลัย