โครงสร้างอุตสาหกรรมและอุปสงค์ของแผ่นยิปซัมในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพี่อศึกษาโครงสร้างอุตสาหกรรมแผ่นยิปซัมในประเทศไทยทั้งภาคการผลิตและภาคการตลาด ศึกษาภาวะการกระจุกตัวของผู้ขาย รวมถึงโครงสร้างตลาด นอกจากนี้ยังได้ทำการศึกษาถึงปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดอุปสงค์ การพยากรณ์แนวโน้มในอนาคตของอุปสงค์ และการวิเคราะห์ผลการศึกษาในเชิงนโยนาย สำหรับข้อมูลที่ทำการศึกษาเป็นข้อมูลรายปีที่ทำการเก็บรวบรวมย้อนหลังเป็นเวลา 16 ปี (พ.ศ. 2525-2540) โดยทำการเก็บรวบรวมจากหน่วยงานต่าง ๆ อาทิ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ธนาคารแห่งประเทศไทย กระทรวงอุตสาหกรรม บริษัทสยามอุตสาหกรรม ยิปซัม จำกัด บริษัทไทยผลิตภัณฑ์ยิปซัม จำกัด (มหาชน) เป็นต้น จากการศึกษาพบว่า 1. อุตสาหกรรมแผ่นยิปซัมในประเทศไทย เป็นอุตสาหกรรมที่มีผู้ผลิตเพียง 2 ราย คือ บริษัทสยามอุตสาหกรรมยิปซัม จำกัด (SG) และบริษัทไทยผลิตภัณฑ์ยิปซัม จำกัด (มหาชน)(TG) มีมูลค่าตลาดในประเทศในปี พ.ศ. 2540 ประมาณ 2,400 ล้านบาท มีส่วนแบ่งตลาด (Market Share) ระหว่าง SG : TG ประมาณร้อยละ 65 ; 35 สำหรับภาวการณ์กระจุกตัวของผู้ขายหรือผู้ผลิต ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา (พ.ศ. 2531-2540) มีค่าเฉลี่ยของสัมประสิทธิ์จินี่ที่วัดจากยอดขายของผู้ผลิตเท่ากัน 0.1406 และค่าเฉลี่ยของดัชนีเชอร์ร็อคอันดับที่ 2 เท่ากับ 0.0401 ซึ่งถือว่าอยู่ในระดับที่ไม่สูงมากนักแสดงว่าอุตสาหกรรมนี้มีการกระจุกตัวของผู้ขายต่ำ แต่เมื่อศึกษาต่อไปในด้านโครงสร้างตลาดกลับพบว่า โครงสร้างตลาดของอุตสาหกรรมแผ่นยิปซัม มีความเป็นตลาดผูกขาดในเกณฑ์ลุง โดยพิจารณาจากระดับราคาขายในท้องตลาดที่อยูในระดับสูง เนื่องจากได้ถูกกำหนดจากความร่วมมือกันของผู้ผลิตทั้งสองราย นอกจากนี้ยงพบว่ามีการปรับราคาค่อนข้างบ่อยครั้ง โดยการปรับราคาแต่ละครั้งผู้ผลิตทั้ง 2 ราย จะทำการปรับในเวลาพร้อม ๆ กัน และในอัตราที่เท่ากัน เสมอ 2. สำหรับปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดอุปสงค์แผ่นยิปซัมในประเทศมี 4 ตัวแปรที่สำคัญ ได้แก่ ระดับ ราคาขายส่งแผ่นยิปซัมไนประเทศ ระดับรายได้ของประชากรในประเทศ อัตราเงินเฟ้อ (ระดับราคาสินค้าชนิดอื่นโดยทั่วไป) และจำนวนประชากร โดยมีค่าความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อปัจจัยแต่ละประเภท เท่ากับ -3.74, 0.18, 0.33 และ 16.40 ตามลำดับ หรือมีความหมายคือ หากระดับราคาชายส่งแผ่นยิปซัมฯ มีอัตราการเปลี่ยนแปลงไปร้อยละ 1 จะทำให้ปริมาณการบริโภคฯ มีอัตราการเปลี่ยนแปลงในทิศทางตรงข้ามถึงร้อยละ 3.74 และหากระดับรายได้ฯ ระดับราคาสินค้าชนิดอื่นโดยทั่วไป ตลอดจนจำนวนประชากร มีอัตราการเปลี่ยนแปลงร้อยละ 1 จะทำให้ปริมาณการบริโภคฯ มีอัตราการเปลี่ยนแปลงในทิศทางเดียวกันร้อยละ 0.18, 0.33 และ 16.40 ตามลำดับ โดยกำหนดให้ปัจจัยอื่น ๆ คงที่ นอกจากนี้ในการพยากรณ์แนวโน้มการบริโภคแผ่นยิปซัมในประเทศในอนาคต ได้ผลการคำนวณดังนี้ ปี พ.ค. 2541 ประเทศไทยจะมีปริมาณการบริโภคฯ ประมาณ 159,456 ด้น (ลดลงจากปี พ.ศ. 2540 ประมาณร้อยละ 50) ปี พ.ศ. 2542 จะมีปริมาณการบริโภคฯ ประมาณ 159,970 ตัน (เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2541 ประมาณร้อยละ 0.3) ปี พ.ศ. 2543 จะมีปริมาณการบริโภคฯ ประมาณ 193,899 ตัน (เพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ. 2542 ประมาณร้อยละ 21) และปี พ.ศ. 2544 จะมีปริมาณการบริโภคฯ ประมาณ 227,386 ตัน (เพิ่มขึ้นจากปี พ.ค. 2543 ประมาณร้อยละ 17) 3. จากผลการศึกษาที่ได้ เมื่อทำการวิเคราะห์เพื่อกำหนดเป็นนโยบายที่เป็นประโยชน์แล้ว พบว่าในแง่ผู้ผลิต หากทำการลดระดับราคาขายลงมาจะทำให้สามารทขายสินค้าได้มากขึ้นจนถึงระดับที่ทำให้ผลกำไรที่ได้มีมากขึ้นกว่าเดิม เนื่องจากในการศึกษาพบว่า ระดับการผลิตที่เป็นอยู่จริงไม่ได้อยู่ในระต้นที่จะให้ผลกำไรสูงสุด นอกจากนการที่สินค้าชนิดนี้มีค่าความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อราคาสูง (elastic) จึงน่าจะเป็นเหตุผลที่สามารถสนับสนุนนโยบายข้อนี้ได้ สำหรับภาครัฐ ควรจะมีการสนับสนุนให้มีผู้ผลิตรายใหม่ๆ เข้ามาแข่งขันมากขึ้นเพื่อลดภาวะการผูกขาดของตลาดจากผู้ผลิตรายเดิมลง และควรให้ความสนใจ/เพ่งเล็งผู้ผลิตทั้งสองรายที่มีอยู่เดิมที่ร่วมมือกันกำหนดราคาขายหรือปรับราคาอย่างบ่อยครั้ง