ผลของการฝึกปฏิบัติตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพครู ของคุรุสภาที่มีต่อคุณภาพของครู : การวิจัยเชิงคุณภาพ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการฝึกปฏิบัติตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพครูของคุรุสภาที่มีต่อคุณภาพของครู และเพื่อศึกษาปัจจัยที่สนับสนุนและปัจจัยที่เป็นอุปสรรคของครูต่อการฝึกปฏิบัติตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพครูของคุรุสภา โดยใช้วิธีการเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกตแบบมีส่วนร่วมและแบบไม่มีส่วนร่วม สัมภาษณ์อย่างเป็นทางการและไม่เป็นทางการ การวิเคราะห์เอกสารและการสนทนากลุ่ม โดยเข้าไปศึกษาในสถานศึกษาเป็นระยะเวลาประมาณ 11 เดือนเศษ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การวิเคราะห์แบบอุปนัย และนำเสนอข้อมูลโดยการพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า ครูที่มีการเปลี่ยนแปลงระดับคุณภาพตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพครูของคุรุสภาด้านการสอนในระดับที่สูงขึ้น กระบวนการพัฒนางานด้านการสอนในภาวะงานปกติของครูมีดังนี้คือ ขั้นแรกครูได้รับการกระตุ้นการพัฒนาวิชาชีพด้วยชุดฝึกอบรมการพัฒนาวิชาชีพครูของคุรุสภา จนเกิดความตระหนักสามารถเห็นแนวทาง ได้วิธีการ และกำหนดเป้าหมายการทำงานที่มุ่งเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ขั้นที่สอง ครูมุ่งมั่นนำแนวทาง วิธีการและเป้าหมายที่ได้รับจากชุดฝึกอบรมการพัฒนาวิชาชีพครูของคุรุสภาไปลงมือปฏิบัติ ขั้นที่ สาม ครูลงมือปฏิบัติจริง โดยในขั้นนี้ครูศึกษาเพิ่มเติมจากแหล่งความรู้อื่น ขั้นที่สี่ ครูประเมิน ปรับปรุงเพื่อเพิ่มพูนแนวปฏิบัติที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และขั้นสุดท้าย ครูชื่นชมผลสำเร็จของผลงานที่ปรากฏ ปัจจัยที่สนับสนุนและปัจจัยที่เป็นอุปสรรคของครูต่อการฝึกปฏิบัติตามเกณฑ์มาตรฐานวิชาชีพครูของคุรุสภาในครั้งนี้ มีทั้งหมด 5 กลุ่มปัจจัย ได้แก่ ปัจจัยด้านการปฏิรูปการศึกษา ปัจจัยด้านบริบทของสถานศึกษา ประกอบด้วย นโยบายของสถานศึกษา ผู้บริหารสถานศึกษา และการรวมกลุ่มทางวิชาการของครูปัจจัยด้านครูผู้สอน ประกอบด้วย ความรู้ความเข้าใจในวิธีสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ความตระหนักต่อวิชาชีพ ภาระงานของครู เจตคติต่อการทำผลงานทางวิชาการ ฐานะทางเศรษฐกิจ และสภาพครอบครัว ปัจจัยด้านผู้เรียน ประกอบด้วย ความสนใจใฝ่รู้ พฤติกรรมด้านวินัย สภาพครอบครัวและฐานะทางเศรษฐกิจ และปัจจัยด้านชุดฝึกอบรมการพัฒนาวิชาชีพครู