มาตรการทางกฎหมายในการบริหารข้อมูลเกี่ยวกับการจัดให้ลูกค้าแสดงตนตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน : ศึกษากรณีธนาคารพาณิชย์

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาหลักการและสาระสำคัญของการจัดให้ลูกค้าแสดงตนของธนาคารพาณิชย์ ที่ปรากฏอยู่ในพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542 และ กฎกระทรวงว่าด้วยเรื่องการจัดให้ลูกค้าแสดงตน เช่นเดียวปัญหาและอุปสรรคในการจัดให้ลูกค้าแสดงตนของธนาคารพาณิชย์และมาตรการอื่นๆ ที่จะทำให้เพิ่มประสิทธิภาพในการจัดให้ลูกค้าแสดงตนให้ดียิ่งขึ้น ตามพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542 ได้กำหนดให้ธนาคารพาณิชย์มีหน้าที่ต้องดำเนินมาตรการจัดให้ลูกค้าแสดงตนทุกครั้งก่อนการทำธุรกรรมเพื่อให้เป็นไปตามข้อแนะนำของคณะทํางานเฉพาะกิจเพื่อดําเนินมาตรการทางการเงินเกี่ยวกับการฟอกเงิน (Financial Action Task Force : FATF) อันเป็นการป้องกันมิให้ธนาคารพาณิชย์ถูกใช้เป็นแหล่งฟอกเงินของอาชญากรได้ แต่อย่างไรก็ดีการดำเนินมาตรการดังกล่าวยังพบว่ามีปัญหาและข้อบกพร่องอยู่หลายประการ เช่น ข้อมูลของลูกค้าที่แสดงตนอาจไม่ถูกต้องหรือไม่เป็นปัจจุบัน หรือให้ข้อมูลที่ที่แตกต่างกันในแต่ละธนาคาร รวมถึงปัญหาอันเกิดจากความผิดพลาดในการตรวจสอบข้อมูลของพนักงานธนาคาร (Human Error) ดังปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคม ประกอบกับ เมื่อประมาณ ปีพ.ศ. ‪2560 กลุ่มต่อต้านการฟอกเงินเอเซีย - แปซิฟิก (Asia/Pacific Group on Money Laundering : APG) ได้ทำการประเมินผลการดำเนินงานด้านการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินของประเทศไทยว่าอยู่ในเกณฑ์ที่ดีขึ้นกว่าการประเมินครั้งก่อนแต่ก็ยังมีข้อบกพร่อง เช่น การตรวจสอบเพื่อทราบข้อเท็จจริงของลูกค้ายังไม่เข้มข้น และอัตราโทษต่อธนาคารพาณิชย์และลูกค้ายังไม่มีความเหมาะสมเพียงพอ‬ ด้วยเหตุผลดังกล่าวมาแล้วจึงควรจัดตั้งศูนย์ข้อมูลการแสดงตนกลางเพื่อทำหน้าที่รวบรวมข้อมูลการแสดงตนของลูกค้าธนาคารพาณิชย์ไว้ในที่แห่งเดียวและควรเพิ่มอัตราโทษแก่ธนาคารพาณิชย์ที่ฝ่าฝืนไม่จัดให้ลูกค้าแสดงตนให้สูงมากขึ้นกว่าเดิมตามสภาวการณ์ที่เปลี่ยนแปลงและเพิ่มบทลงโทษแก่ลูกค้าส่งมอบข้อมูลที่ไม่เป็นความจริงโดยกำหนดเป็นความผิดฐานใหม่ขึ้น