เงินทุนเคลื่อนย้ายจากต่างประเทศ และอัตราแลกเปลี่ยนที่แท้จริงของไทย

Abstract

เงินทุนจากต่างประเทศเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อประเทศไทย เพื่อจุนการขาดดุลบัญชีเดินสะพัดที่ทวีสูงขึ้น แต่เนื่องจากระบบอัตราแลกเปลี่ยนในช่วง 1985-1996 ยังคงเป็นระบบที่ผูกค่าเงินบาทไว้กับตะกร้าเงิน เป็นผลให้ค่าเงินบาทค่อนข้างคงที่ ดังนั้นในช่วงที่มีเงินทุนไหลเข้ามามาก จึงส่งผลต่อทั้งประสิทธิผลของนโยบายการเงิน ในการควบคุมระดับปริมาณเงินภายในประเทศ และต่อการแข็งตัวของค่าเงินบาทที่แท้จริง ซึ่งจะส่งผลกระทบย้อนกลับไปทำให้เงินทุนที่ไหลเข้ามา โดยเฉพาะเงินทุนระยะสั้น ที่ใช้เก็งกำไรอัตราแลกเปลี่ยนและ หาประโยชน์จากส่วนต่างของอัตราดอกเบี้ย เกิดความผันผวนมากยิ่งขึ้น รวมทั้งอาจทำให้เงินทุนระยะยาวเกิดการชะลอตัวลงได้ เนื่องจากจะเกิดการคาดการณ์ว่าค่าเงินบาทอาจจะต้องลดลงในอนาคต วิทยานิพนธ์นี้จึงมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีส่วนกำหนด การเคลื่อนย้ายเงินทุนระหว่างประเทศของไทย ระดับของการทำ Sterilization รวมทั้งผลกระทบของเงินทุนเคลื่อนย้ายที่มีต่อประสิทธิผล ของการดำเนินนโยบายการเงิน และต่ออัตราแลกเปลี่ยนที่แท้จริงของไทยในช่วง 1985-1995 โดยอาศัยแบบจำลองการเคลื่อนย้ายเงินทุนของ Maxwell J. Fry จากการประมาณด้วยวิธี TSLS พบว่า การไหลเข้าของเงินทุนระยะสั้นจะลดประสิทธิผลของนโยบายการเงิน มากกว่าเงินทุนระยะยาว และระดับการทำ Sterilization เพื่อควบคุมฐานเงินในประเทศอยู่ที่ประมาณ 67.5% อันผลักดันให้อัตราดอกเบี้ยภายในประเทศคงตัวอยู่ในระดับสูง ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดการไหลเข้าของเงินทุนระยะสั้นเพิ่มขึ้น และการคงอัตราดอกเบี้ยสูงนี้ ก็เป็นการควบคุมอัตราเงินเฟ้อด้วยอีกทางหนึ่ง จึงช่วยดึงดูดให้มีการไหลเข้าของเงินทุน ทั้งระยะสั้นและระยะยาวอย่างต่อเนื่อง เพราะอัตราเงินเฟ้อเป็นปัจจัยสำคัญที่สุดในบรรดาตัวแปร ที่มีอยู่ในสมการ นอกจากนั้น พบว่า เงินทุนระยะสั้นจะอ่อนไหวต่อการคาดการณ์ทิศทางค่าเงินบาทมากที่สุด และเมื่อมีการคาดการณ์ว่าค่าเงินบาทจะอ่อนตัวลงในอนาคต อันอาจเป็นผลมาจากการแข็งตัวของเงินบาท ซึ่งเกิดจากการไหลเข้าของเงินทุนในระยะแรก และจากส่วนต่างของอัตราดอกเบี้ยภายในที่สูงกว่าภายนอก ก็จะเกิดแรงผลักดันให้เกิดการไหลออกของเงินทุน โดยเฉพาะเงินทุนระยะสั้น และก็ปรากฏว่า ค่าเงินบาทได้อ่อนตัวลงตามที่มีการคาดการณ์จริง และผลการประมาณค่าก็ยืนยันว่า เงินทุนเคลื่อนย้ายระหว่างประเทศ ทำให้ดัชนีค่าเงินบาทที่แท้จริงอ่อนตัวลงมากถึง 21.5% และยังพบต่อไปอีกว่า ดัชนีค่าเงินบาทที่แท้จริงจะยิ่งเสื่อมค่าลง ถ้าการจุนรายจ่ายของภาครัฐบาล มาจากแย่งชิงสินเชื่อภายในประเทศกับภาคเอกชน หรือเกิด Crowding OutEffect จะเห็นได้ว่าการพยายามคงระดับอัตราดอกเบี้ยภายในประเทศให้สูงกว่าต่างประเทศโดยไม่ปล่อยให้เป็นไปตามกลไกตลาด เพียงเพื่อป้องกันปัญหาอัตราเงินเฟ้อและเพื่อดึงดูดเงินลงทุนจากต่างประเทศ อาจจะสามารถดึงดูดได้เพียงเงินทุนระยะสั้นที่เข้ามาสร้างความผันผวนต่ออัตราแลกเปลี่ยนเท่านั้น ดังนั้น การจะส่งเสริมให้เงินทุนที่ไหลเข้าประโยชน์ต่อประเทศมากที่สุด ภายใต้ระบบอัตราแลกเปลี่ยนลอยตัวในปัจจุบัน น่าจะเป้นการปล่อยให้อัตราดอกเบี้ยเคลื่อนไหวตามกลไกตลาด เพื่อสนับสนุนให้เกิดการไหลเข้าของเงินทุนระยะยาวมากขึ้น อันจะเป็นประโยชน์ต่อการขยายตัวของภาคเศรษฐกิจที่แท้จริง และต่อเสถียรภาพของอัตราแลกเปลี่ยนต่อไป