การบริหารงานของหอการค้าไทยและสมาคมการค้า เพื่อการส่งเสริมสินค้าไทยในการส่งออก

Abstract

การส่งเสริมการส่งออกเป็นวิธีหนึ่งที่สามารถแก้ไขปัญหาการขาดดุลการค้าของประเทศไทยได้ แม้ว่าจะมีหน่วยงานของรัฐบาลเป็นผู้รับผิดชอบโดยตรง แต่ภาคเอกชนก็มีความสำคัญอยู่มิใช่น้อยในการส่งเสริมการส่งออก โดยเฉพาะ หอการค้าและสมาคมการค้า ซึ่งเป็นสถาบันที่เกี่ยวข้องกับผู้ผลิตและผู้ค้าโดยตรง วัตถุประสงค์ของวิทยานิพนธ์เรื่องนี้จึงศึกษาถึง การบริหารงานของหอการค้าและสมาคมการค้าเพื่อการส่งเสริมสินค้าไทยในการส่งออก ทั้งในด้านการส่งเสริม สนับสนุน และช่วยเหลือสมาชิกในด้านต่างๆ การให้ข่าวสารทางการค้า การส่งเสริมการตลาดของสมาชิกตลอดจนให้ความร่วมมือระหว่างภาคเอกชนด้วยกันและภาครัฐบาลในการส่งเสริมการส่งออก การศึกษาวิจัยใช้วิธีการสัมภาษณ์ เจ้าหน้าที่ของหอการค้า สมาคมการค้าต่างๆ และหน่วยราชการที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมการค้าภายใน กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และศึกษาจากข้อบังคับ รายงานประจำปี พระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง วารสาร เอกสาร และหนังสือพิมพ์ จากการศึกษาพบว่า หอการค้าและสมาคมการค้าได้มีการดำเนินงานเพื่อส่งเสริมการส่งออก ในด้านการให้ข้อมูลและข้อสนเทศการค้าแก่สมาชิก การรับรองเอกสารการส่งออก การเป็นตัวกลางในการเจรจาและทำสัญญาการค้าระหว่างประเทศ การจัดและส่งคณะผู้แทนทางการค้าเองและร่วมกับรัฐบาลในการขยายและแสวงหาตลาดใหม่ๆ สำหรับสินค้าไทยในต่างประเทศ การต้อนรับคณะผู้แทนทางการค้าจากต่างประเทศที่มาเยือนประเทศไทย การเป็นอนุญาโตตุลาการทางการค้า มีการร่วมมือกับภาครัฐบาลโดยการจัดตั้งคณะกรรมการร่วมให้คำปรึกษาและข้อคิดเห็นต่างๆ ต่อภาครัฐบาลในการส่งเสริมการส่งออก มีปัญหาในการดำเนินงานของสถาบันเหล่านั้นดังต่อไปนี้ 1. ปัญหาการดำเนินงานของหอการค้า มีปัญหาเกี่ยวกับไม่ได้รับความร่วมมือจากสมาชิก ปัญหาการรับรองเอกสารการส่งออกโดยไม่มีการตรวจสอบและปัญหาของหอการค้าต่างประเทศในประเทศไทยที่ไม่มีบทบาทในการส่งเสริมการส่งออกเท่าที่ควร 2. ปัญหาการดำเนินงานของสมาคมการค้า มีปัญหาเกี่ยวกับการเงินซึ่งมีเงินทุนไม่พอในการดำเนินงานโดยเฉพาะสมาคมการค้าเล็กๆ ปัญหาการมีสมาคมการค้าซ้ำซ้อนวัตถุประสงค์อย่างเดียวกัน 3. ปัญหาร่วมของหอการค้าและสมาคมการค้า มีลักษณะที่คล้ายคลึงและต่อเนื่องกัน เช่นปัญหาการส่งเสริมการตลาดของสมาชิกโดยเฉพาะทางด้านการจัดคณะผู้แทนทางการค้า การควบคุมสมาชิกในด้านคุณภาพและมาตรฐานสินค้า การแก้ไขปัญหาการส่งออกของสมาชิก มีปัญหาทางด้านรัฐบาลโดยเฉพาะเกี่ยวกับนโยบายการค้า ซึ่งโต้แย้งกับภาคเอกชนอยู่เสมอ ปัญหาการร่วมมือระหว่างหน่วยราชการกับหอการค้าและสมาคมการค้าที่ยังไม่ได้มีการร่วมมือกันอย่างจริงจัง ปัญหาการให้ข้อมูลและข้อสนเทศทางการค้าซึ่งสมาชิกมักใช้ความสามารถของตนเองมากกว่าที่จะใช้บริการของสถาบันเหล่านี้ ปัญหาการรวมตัวกันของหอการค้าไทยและสมาคมอุตสาหกรรมไทยให้เป็นองค์กรเดียวกัน และปัญหาการควบคุมหอการค้าและสมาคมการค้าให้ปฏิบัติตามกฎหมาย ถึงแม้รัฐบาลจะได้สนับสนุนการจัดตั้งหอการค้าและสมาคมการค้ามาเป็นเวลานาน แต่สถาบันเหล่านี้ยังไม่สามารถพัฒนาตัวเองได้อย่างเต็มที่ เนื่องจากมีปัญหาด้านกฎหมายและปัญหาในการดำเนินงานดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น ดังนั้นหอการค้าและสมาคมการค้าควรที่จะพิจารณาแก้ไข โดยเฉพาะทางด้านการบริหารให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถดำเนินงานการส่งเสริมการส่งออกให้สอดคล้องกับหน่วยงานต่างๆ ของรัฐบาล โดยรัฐบาลควรให้ภาคเอกชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายทางการค้าเพื่อที่จะได้รับทราบข้อเท็จจริง ปัญหาและอุปสรรคการส่งออกในแง่ต่างๆ ด้วยวิธีนี้ภาคเอกชนก็จะสามารถร่วมมือกับภาครัฐบาล มีการดำเนินงานขยายการส่งเสริมการส่งออกให้ได้ผลดียิ่งขึ้นต่อไป