การวิเคราะห์เชิงระบบการบริหารสถานศึกษาพยาบาล ในสังกัดกรุงเทพมหานคร

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1. ศึกษาโครงสร้าง รูปแบบการบริหาร บรรยากาศของวิทยาลัยฯ ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของบุคลากร และปัญหาการบริหารงานของวิทยาลัยพยาบาลเกื้อการุณย์ ในสังกัดกรุงเทพมหานคร 2. วิเคราะห์เป้าหมาย และวัตถุประสงค์ของวิทยาลัยพยาบาลเกื้อการุณย์กับหน้าที่หลักของสถาบันอุดมศึกษา 3. วิเคราะห์การดำเนินงานของวิทยาลัยพยาบาลเกื้อการุณย์ในด้านการบริหารงานวิชาการ งานบุคคล กิจการนักศึกษา และงบประมาณและการเงิน วิธีดำเนินการวิจัย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาการวิเคราะห์ ข้อมูลส่วนใหญ่ได้จากการศึกษาค้นคว้าเอกสารเป็นหลัก โดยศึกษาจากพระราชบัญญัติ กฎ คำสั่ง ระเบียบ ข้อบังคับรวมทั้งหนังสือราชการ ตลอดจนวิทยานิพนธ์ ตำรา และหนังสือ วารสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ข้อมูลบางส่วนได้จากการสัมภาษณ์ผู้บริหารถึงแนวคิด ปรัชญา ปัญหาในการจัดการศึกษา และจากแบบสอบถามถามอาจารย์ถึงบรรยากาศขององค์การและความพึงพอใจในการปฏิบัติงาน เพื่อให้ได้ข้อมูลสนับสนุนแนวคิดในการวิเคราะห์ ประชากร ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ประกอบด้วยผู้บริหารตั้งแต่ระดับหัวหน้าภาคฯ หัวหน้างาน หัวหน้าฝ่าย จนถึงผู้อำนวยการวิทยาลัยฯ จำนวน 16 คน และอาจารย์พยาบาลของวิทยาลัยฯ รวม 54 คน ผลการวิจัย ผลการวิจัยพบว่า ปรัชญา เป้าหมาย และวัตถุประสงค์ของวิทยาลัยฯ ภารกิจหลักของวิทยาลัยฯ เน้นในด้านการสอน เพื่อผลิตพยาบาลเพียงด้านเดียวต่างจากภารกิจหลักของสถาบันอุดมศึกษาอื่น ๆ ในด้านโครงสร้างการดำเนินงาน ขาดความคล่องตัว การประสานงานภายในซ้ำซ้อนยุ่งยาก อีกทั้งขาดการประเมินผลในการดำเนินงานของวิทยาลัยฯ นอกจากนี้ผลการวิเคราะห์บรรยากาศของวิทยาลัยฯเป็นแบบเผด็จการมีศิลป์ (Benevolent) ค่อนไปทางแบบปรึกษา (Consultative) ซึ่งหมายถึงวิทยาลัยฯ บริหารงานแบบจัดตั้งคณะกรรมการพิจารณาปัญหาก่อนการวินิจฉัยสั่งการ แต่การตัดสินใจทุกเรื่องยังเป็นของผู้บริหารสูงสุด รูปแบบการบริหารงานของวิทยาลัยฯ ยึดแบบราชการ ส่วนความพึงพอใจของบุคลากรในด้านโครงสร้าง การบริหารและงานอันเกิดจากหน่วยงานอยู่ในระดับปานกลาง ด้านวิชาการอยู่ในระดับไม่พอใจค่อนไปทางปานกลาง ตรงกันข้ามกับด้านกิจการนักศึกษาอยู่ในระดับปานกลางค่อนไปทางไม่พอใจ ที่น่าสังเกตคือ บุคลากรไม่มีความพึงพอใจในด้านเงินเดือน ค่าตอบแทน และสวัสดิการ ข้อเสนอแนะ 1. จัดระบบการบริหารงานของวิทยาลัยฯ โดยเน้นการบริหารงานตามวัตถุประสงค์ (Management by Objectives) รวมทั้งวางแผนการปฏิบัติงาน กำหนดรูปแบบโครงสร้างของวิทยาลัยฯ โดยให้แต่ละแห่งมีโครงสร้างขององค์การแยกจากกัน เพื่อให้การบริหารงาน และการดำเนินงาน มีความคล่องตัวมากขึ้น และเพื่อให้การดำเนินงานสอดคล้องกับปรัชญาและภารกิจของสถาบันในระดับอุดมศึกษา การจัดหน่วยงานภายในน่าจะได้แยกเป็น 4 ฝ่าย คือ ฝ่ายวิชาการ ฝ่ายวางแผนและวิจัย ฝ่ายบริหาร และฝ่ายกิจการนักศึกษา 3. จัดวางแผนกำลังคน เพื่อวิทยาลัยฯ ได้บุคลากรทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพตามเวลาที่ต้องการ จัดสัมมนาและอบรมภายในวิทยาลัยฯ เพื่อส่งเสริมให้บุคลากรก้าวหน้า นอกจากนี้การดำเนินการบริหารงานบุคคลควรมีอิสระมากขึ้นกว่าเดิม 4. จัดทำระบบข้อมูล (Management Information System) เพื่อช่วยผู้บริหารในการตัดสินใจ ลดความซ้ำซ้อนในการปฏิบัติงาน ช่วยให้การประสานงานขององค์การมีคุณภาพมากขึ้น นอกจากนี้ การมีระบบข้อมูลอาจใช้เป็นหลักในการประเมินผลการดำเนินงานต่าง ๆ ให้ได้ชัดเจนและเป็นมาตรฐานเดียวกัน 5. ปรับปรุงการบริหารงบประมาณของวิทยาลัยฯ โดยการนำระบบงบประมาณแบบวางแผน – แผนงาน (Planning Programming and Budgeting System) ซึ่งเป็นการจัดสรรงบประมาณรายจ่ายที่ย้ำการกำหนดวัตถุประสงค์ของวิทยาลัยฯ โดยเน้นพิจารณาภารกิจของวิทยาลัยฯ ในรูปของกิจกรรม ซึ่งอาจเป็นในรูปของโครงการ ทำให้เห็นภาพชัดเจนเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ และเป้าหมายที่นำไปสู่การประเมินผลที่พึงคาดได้ จากการดำเนินงานตามโครงการ