การศึกษาเพื่อการออกแบบโรงเรียนพระปริยัติธรรมประจำจังหวัดนครปฐม ณ วัดพระปฐมเจดีย์

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นงานวิจัยทางด้านสถาปัตยกรรมไทย ในหัวข้อ โครงการศึกษาเพื่อการออกแบบโรงเรียนพระปริยัติธรรมประจำจังหวัดนครปฐม ณ วัดพระปฐมเจดีย์ จังหวัดนครปฐม ซึ่งมีประเด็นในการศึกษาที่สำคัญดังนี้ วิทยานิพนธ์นี้เป็นการศึกษาถึงประวัติความเป็นมาของโรงเรียนพระปริยัติธรรม, ประเภทต่างๆ และระดับชั้นการศึกษาของพระภิกษุและสามเณรในประเทศไทยโดยละเอียด เพื่อให้เกิดความเข้าใจในองค์ประกอบโดยรวม, ลักษณะ และข้อแตกต่างของโครงการโรงเรียนพระปริยัติธรรมที่ทำการศึกษาได้อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น นอกจากนั้นยังเป็นการศึกษาอาคารตัวอย่างโรงเรียนพระปริยัติธรรมขนาดต่างๆภายในพื้นที่กรุงเทพมหานครที่มีการจัดการเรียนการสอนอย่างเป็นระบบ เพื่อให้เกิดความเข้าใจในการออกแบบงานสถาปัตยกรรมที่มีพื้นที่ใช้สอยที่เหมาะสมสำหรับอาคารโรงเรียนพระปริยัติธรรม ตลอดจนการวิเคราะห์สภาพปัญหาในด้านต่างๆเพื่อสรุปข้อดี-ข้อเสียของอาคารโรงเรียนพระปริยัติธรรมในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังทำการศึกษาหาแนวทางของรูปแบบงานสถาปัตยกรรมไทยที่สามารถตอบสนองต่อพื้นที่ใช้สอยขนาดใหญ่ในอาคารทางการศึกษาได้อย่างถูกต้องตรงตามฉันทลักษณ์ และเพื่องานสร้างสรรค์ที่ดีและสอดคล้องกับสถานที่ตั้งโครงการจึงมีความจำเป็นที่ต้องศึกษาและค้นหาเอกลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมไทยของวัดพระปฐมเจดีย์เพิ่มเติม ก่อนที่จะผนวกข้อมูลจากการศึกษาในส่วนต่างๆทั้งหมดเพื่อนำเสนอเป็นผลงานการออกแบบทางสถาปัตยกรรมไทยในตอนท้ายของวิทยานิพนธ์เพื่อเป็นแนวทางสำหรับโครงการที่จะเกิดขึ้นต่อไป จุดที่น่าสนใจของวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ คือการศึกษาเพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ความรู้ของแนวความคิดในการสร้างสรรค์งานสถาปัตยกรรมไทยของโรงเรียนพระปริยัติธรรมซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับการสืบทอดพระพุทธศาสนาโดยตรง ซึ่งผลของการวิจัยพบว่า เป็นลักษณะของการออกแบบงานสถาปัตยกรรมไทยที่เอื้อต่อประโยชน์ใช้สอยตลอดจนบรรยากาศในการศึกษาของพระและมีการสื่อความหมายในส่วนประกอบต่างๆของอาคาร เพื่อให้เข้าใจในจุดประสงค์สูงสุดของการศึกษาของพระสงฆ์คือ เพื่อการเจริญปัญญา เพื่อการลดกิเลสไปตามลำดับขั้นได้