แนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาท้องถิ่น : กรณีศึกษาเมืองสงขลา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ทราบถึงกระบวนการเรียนรู้สังคมทั้งหมดภายในท้องถิ่นเมืองสงขลา ที่มีพัฒนาการท้องถิ่นจากอดีตถึงปัจจุบัน มีคุณค่าควรแก่การอนุรักษ์และพัฒนาให้ถูกทิศทางได้อย่างมีดุลยภาพ ผลของการ ศึกษาสามารถใช้เป็นแนวทางในการอนุรักษ์และพัฒนาท้องถิ่นเมืองสงขลา และประยุกต์ใช้กับพื้นที่ที่มีลักษณะใกล้เคียงต่อไป ผลของการวิจัยปรากฏว่า ท้องถิ่นเมืองสงขลาเป็นเมืองที่มีพัฒนาการของท้องถิ่นที่ยาวนาน ต่อเนื่องมาตลอด ได้ทิ้งร่องรอยทางประวัติศาสตร์ การตั้งถิ่นฐาน ไว้มากมายที่มีคุณค่าเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ รวมไปถึงการที่เมืองสงขลาเป็นพื้นที่พิเศษ เป็นพื้นที่แห่งชีวิต อุดมไปด้วยสภาพแวดล้อมท้องถิ่นที่มีคุณค่า ประกอบด้าย ทรัพยากรทางธรรมชาติ ทรัพยากรที่มนุษย์สร้างขึ้น เกิดเป็นภูมิทัศน์ที่งดงามแก่ท้องถิ่น นอกจากนี้วัฒน ธรรมและประเพณี วิถีการดำเนินชีวิตของชาวเมืองสงขลา ก็เป็นเอกลักษณ์ที่มีคุณค่าแก่การอนุรักษ์ แต่ในปัจจุบันการพัฒนาได้ก่อให้เกิดความเป็นเมืองอย่างรวดเร็ว เกิดการเปลี่ยนแปลงต่อภาพลักษณ์ของท้องถิ่น ในทุกด้านทั้งด้านบวกและลบ ทำให้ท้องถิ่นสูญเสียความเป็นพื้นถิ่นเกิดความแปลกแยก ขาดเอกภาพและความกลมกลืนโดยรวม ประการสำคัญ คือทำให้คนในท้องถิ่นไม่รู้จักตนเอง ขาดความเคารพเชื่อมั่นในตนเอง ตกอยู่ในกระแสของการพัฒนาดังกล่าว โดยสรุป แนวทางการอนุรักษ์และพัฒนาท้องถิ่นที่เหมาะสม คือการทำให้คนในท้องถิ่นรู้ว่าจะปรับตัวอย่างไร รู้จักรากเหง้าของตน โดยการศึกษาผ่านทาง ประวัติศาสตร์ โบราณคดี ประเพณีวัฒนธรรม การดำเนินชีวิต และภูมิปัญญาในท้องถิ่น เกิดการตื่นตัวของประชาชนในท้องถิ่น โดยก่อให้เกิดการสำนึกหวงแหนสภาพแวดล้อมท้องถิ่นที่มีคุณค่าควบคู่ไปกับการพัฒนา จากผลการศึกษาทางผู้ศึกษาคาดว่าข้อมูลในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ จะสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางการอนุรักษ์ และพัฒนาท้องถิ่นเมืองสงขลา เกิดการตื่นตัวของประชาชนในท้องถิ่น และใช้เป็นข้อมูลสาธารณะที่มีประโยชน์ต่อท้องถิ่น สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับพื้นที่ใกล้เคียงต่อไป