สิทธิมนุษยชนที่ถูกละเมิดโดยรัฐ : ศึกษากรณีการแถลงข่าวผลการจับกุมผู้ต้องหาของข้าราชการตำรวจ

Abstract

สังคมได้เรียกร้องให้มีเสรีภาพทางความคิด เสรีภาพในการสื่อสาร และเสรีภาพของสื่อมวลชน โดยต้องการให้การดำเนินการในภาครัฐเป็นไปอย่างเปิดเผย จากการเรียกร้องดังกล่าวในปัจจุบันจึงทำให้มีการเผยแพร่และเสนอข่าวสารในทุก ๆ ด้าน รวมทั้งการแถลงข่าวและเสนอข่าวในการปฏิบัติหน้าที่ของเจ้าหน้าที่รัฐที่มีผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ของคนในสังคม โดยเฉพาะการปฏิบัติหน้าที่ในการจับกุมผู้กระทำความผิดของเจ้าหน้าที่ตำรวจดูเหมือนจะเป็นข่าวสารที่ได้รับความสนใจจากสังคมเป็นอย่างยิ่ง เจ้าหน้าที่ตำรวจจึงได้จัดให้มีการแถลงข่าวผลการจับกุมผู้ต้องหาขึ้น ซึ่งนำผู้ต้องหามานั่งร่วมในการแถลงข่าวโดยไม่คำนึงถึงผลกระทบเกี่ยวกับจิตใจและสภาพความเป็นอยู่ทางสังคมในอนาคตของผู้ต้องหา จากการแถลงข่าวดังกล่าวผู้ต้องหาอาจอยู่ในภาวะยอมจำนนจึงทำให้ไม่เคยมีการโต้แย้งในเรื่องสิทธิจากผู้ต้องหาแต่อย่างใด จึงนำไปสู่ความคิดว่า สิทธิของผู้ต้องหาที่จะไม่ถูกกระทำดังกล่าวยังมีอยู่หรือไม่ มีอะไรคุ้มครองบ้าง และสภาวะทางจิตใจที่เป็นนามธรรมควรได้รับความคุ้มครองหรือไม่ซึ่งเป็นประเด็นปัญหาที่น่าสนใจต่อการศึกษา จากประเด็นปัญหาดังกล่าวจึงได้ทำการศึกษาถึงเรื่องสิทธิส่วนตัวอันเป็นสิทธิของมนุษย์ทุกคนตามแนวความคิดสิทธิมนุษยชนทางปรัชญาตะวันตก ซึ่งมองว่ามนุษย์มีสิทธิอันหนึ่งที่ไม่อาจโอนให้กันได้ และไม่อาจถูกทำลายล้างโดยอำนาจใด ๆ เป็นสิทธิอันพึงมีอยู่ในสภาวะธรรมชาติอย่างเท่าเทียมกัน ที่จะมีชีวิต เสรีภาพ และแสวงหาความสุข รัฐหรือองค์กรของรัฐต้องยอมรับและคุ้มครองสิทธิเช่นว่านั้น ผลการศึกษาจึงทราบว่า การแถลงข่าวผลการจับกุมผู้ต้องหาของข้าราชการตำรวจเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนตามแนวความคิดอุดมการณ์สิทธิมนุษยชนหรือแนวคิดปรัชญาตะวันตก เมื่อนำมาปรับใช้กับสังคมไทยจึงได้ทำการศึกษาทัศนะของสังคมต่อกรณีดังกล่าวพบว่า การแถลงข่าวผลการจับกุมผู้ต้องหาของข้าราชการตำรวจไม่ว่ากรณีที่ผู้ต้องหากระทำความผิดต่อบุคคลอื่นอันมีเอกชนเป็นผู้เสียหาย หรือกรณีกระทำความผิดอันกฎหมายบัญญัติให้เป็นความผิดไม่มีเอกชนเป็นผู้เสียหาย (รัฐเป็นผู้เสียหาย) ไม่เป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนตามทัศนะของสังคมไทย เห็นได้ว่าความคิดของสังคมไทยไม่สอดคล้องต่อแนวความคิดอุดมการณ์สิทธิมนุษยชน อันเป็นมาตรฐานขั้นต่ำในการคุ้มครองสิทธิของมนุษย์ สรุปได้ว่ารากฐานแนวความคิดอุดมการณ์สิทธิมนุษยชน ในสังคมไทยยังเป็นกระแสความคิดรอง ซึ่งจะต้องให้การศึกษาแนวความคิดในเรื่องสิทธิธรรมชาติ สิทธิปัจเจกบุคคล สิทธิส่วนตัว และสิทธิมนุษยชนเป็นพื้นฐาน อันจะก่อให้เกิดความเข้าใจเรื่องสิทธิมนุษยชน และนำมาปรับใช้กับสังคมไทย สิทธิของปัจเจกชนจึงได้รับความคุ้มครองอย่างเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น