การจำแนกชนิดและการกระจายของปลาวัยอ่อนในบริเวณป่าชายเลนอำเภอสิเกา จังหวัดตรัง

Abstract

ศึกษาการจำแนกชนิดและการกระจายของปลาวัยอ่อนในบริเวณป่าชายเลนอำเภอสิเกา จังหวัดตรัง ในระหว่างเดือนพฤษภาคม 2539 ถึงเดือนพฤษภาคม 2540 โดยทำการเกึบตัวอย่างทุกสองเดือน จุดเก็บตัวอย่างแบ่ง ออกเป็น 6 สถานี ตามความห่างไกลจากปากคลองจนถึงบริเวณป่าชายเลนตอนใน เก็บตัวอย่าง 2 ช่วงคือ ขณะน้ำกำลังขึ้นและขณะนาขึ้นสูงสุด พร้อมกันนี้ได้ดำเนินการตรวจวัดความเค็ม อุณหภูมิ ความเป็นกรด-เบส ความโปร่งแสง และปริมาณออกซิเจนที่ละลายในน้ำควบคู่กันไปด้วยกับการเก็บตัวอย่างปลาวัยอ่อน พบปลาวัยอ่อน 20 วงศ์ ส่วนใหญ่เป็นปลาทะเลที่เข้ามาในบริเวณนี้โดยมีปลาวัยอ่อนวงศ์ Gobiidae ปริมาณมากที่สุดและมีการกระจายอยู่ทั่วไป รองลงมาได้แก่ ปลาวัยอ่อนวงศ์ Clupeidae และ Blenniidae ตามลำดับ ป่าชายเลนบริเวณนี้มีความสำคัญโดยเป็นแหล่งอนุบาล และที่อยู่อาศัยของปลาหลายชนิด ปลาทะเลที่จัดว่าเป็นกลุ่มที่ อาศัยพึ่งพิงป่าชายเลนโดยพบเป็นกลุ่มที่อยู่ถาวรในบริเวณนี้พบรวมทั้งสิ้น 9 วงศ์ ได้แก่ Gobiidae, Clupeidae, Engraulidae, Gerreidae, Leiognathidae, Hemiramphidae, Apogonidae, Sillaginidae และ Tetraodontidae ส่วนปลา วงศ์อื่นต่อไปนี้ พบว่าเข้ามาในบริเวณป่าชายเลนในระยะวัยอ่อนเพื่อเป็นแหล่งอนุบาลและกลับเข้ามาหาอาหารใน ระยะโตเต็มวัยอีกครั้งหนึ่ง ได้แก่ Blenniidae, Atherinidae, Ambassidae, Mullidae, Syngnathidae, Terapontidae, Exocoetidae, Cynoglossidae, Monacanthidae, Soleidae และ Synodontidae ส่วนไข่ปลาพบได้ตลอดช่วงที่ทำการศึกษาโดยมีปริมาณสุงสุดในเดือนพฤษภาคม ปริมาณปลาวัยอ่อนมีความแตกต่างระหว่างฤดูกาลโดยพบปลาวัยอ่อนรวมทุกวงศ์มีปริมาณความหนาแน่นเฉลี่ยรวมสุงสุดช่วงฤดูมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ในเดือนมิถุนายน ปริมาณความหนาแน่นมีค่าต่ำสุดในเดือนมีนาคม ซึ่งเป็นช่วงฤดูมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ การกระจายของกลุ่มปลาทะเลวัยอ่อนมีความแตกต่างกันขณะน้ำกำลังขึ้นและขณะน้ำขึ้นสุงสุด การกระจายของปลากลุ่มนี้พบว่ามีการกระจายหนาแน่นบริเวณปากคลอง ซึ่งเป็นบริเวณที่มีการเปลี่ยนแปลงสภาวะแวดล้อมในช่วงแคบ ส่วนปลาวัยอ่อนวงศ์ Gobiidae ซึ่งพบปริมาณมากและมีการกระจายกว้างขวาง พบว่ามีการกระจายอย่างหนาแน่นบริเวณป่าชายเลนตอนใน ซึ่งเป็นบริเวณที่มีความเปลี่ยนแปลงของสภาวะแวดล้อมในช่วงกว้าง ปลาวัยอ่อนวงศ์ Clupeidae มีการกระจายที่แสดงความสัมพันธ์อย่างเด่นชัดกับความเค็ม อุณหภูมิ และความเป็นกรด-เบส