การศึกษาความสัมพันธ์ของสภาพแวดล้อมทางกายภาพกับการเกิดคดีอาชญากรรม : กรณีศึกษาเขตสถานีตำรวจนครบาลบางซื่อ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของสภาพแวดล้อมทางกายภาพในลักษณะต่าง ๆของพื้นที่เมืองกับการก่อคดีอาชญากรรมของมนุษย์ โดยการศึกษาว่าสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่มนุษย์สร้างขึ้นนั้น นอกจากจะมีประโยชน์เพื่อการใช้สอยแล้ว ยังมีผลกระทบในด้านอื่น ๆ เช่น ด้านสังคม จิตวิทยาและพฤติกรรมของมนุษย์อย่างไรบ้างโดยเฉพาะอย่างยิ่งในการก่อคดีอาชญากรรม ซึ่งถือว่าเป็นลักษณะพฤติกรรมหนึ่งของมนุษย์ การศึกษานี้ได้พิจารณาคัดเลือกพื้นที่ย่อยเพื่อเป็นตัวแทนการศึกษาจากลักษณะของการใช้ที่ดินภายในเขตเมือง ซึ่งใช้เขตสถานีตำรวจนครบาลบางชื่อเป็นกรณีศึกษา โดยใช้เกณฑ์การพิจารณาจากระดับของการเป็นพื้นที่สาธารณะในระดับเมือง ไปจนถึงการเป็นชุมชนพักอาศัยเป็นการเฉพาะทำให้สามารถคัดเลือกพื้นที่ย่อยเพื่อทำการศึกษาได้ 7 บริเวณ แบ่งเป็นพื้นที่สาธารณะระดับเมือง 3 บริเวณ ได้แก่ สถานีขนส่งสายเหนือ สวนตลาดนัดจตุจักร ย่านการค้าสะพานควาย และพื้นที่ย่านที่พักอาศัย 4 บริเวณ คือ ชุมชนวัดไผ่ตันย่านสุทธิสาร ซอยอารีย์ และบ้านพักรถไฟกม. 11 ผลการวิจัยพบว่าสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่สาธารณะระดับเมือง มีผลต่อการเกิดคดีอาชญากรรมทุกประเภท ทั้งในจำนวนและความถี่ของการเกิดคดี และสำหรับสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่พักอาศัยในชุมชนเมือง จะมีการเกิดคดีอาชญากรรมแตกต่างกันไปตามความหนาแน่น และลักษณะประชากรภายในพื้นที่ ทั้งนี้ เป็นผลมาจากการแสดงอาณาเขตในการครอบครองพื้นที่ และการกำหนดบริเวณพื้นที่ป้องกันตนเอง ตลอดจนการกระตุ้นให้เกิดความรู้จักและร่วมมือกัน อันเป็นคุณสมบัติของสภาพแวดล้อมทางกายภาพในการป้องกันการเกิดคดีอาชญากรรมมีความแตกต่างกันไป ตามลักษณะของการใช้ที่ดินในเมืองจึงทำให้อาชญากรรมอาศัยช่วงโอกาสในการกระทำความผิดในคดีต่าง ๆ ได้มากน้อยแตกต่างกัน