การประเมินคุณภาพตนเองตามมาตรฐานศูนย์สุขภาพชุมชน จังหวัดนครราชสีมา

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง (Cross-sectional Descriptive Study) มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลการประเมินคุณภาพตนเองของศูนย์สุขภาพชุมชน กระทรวงสาธารณสุขตามมาตรฐานในจังหวัดนครราชสีมา โดยศึกษาคะแนนที่ปฏิบัติได้ตาม มาตรฐานศูนย์สุขภาพชุมชนรายด้าน จำนวน 320 แห่ง จาก 390 แห่ง (อัตราตอบกลับร้อยละ 82.1) เก็บข้อมูลระหว่างเดือนธันวาคม 2547 ถึงมีนาคม 2548 และศึกษาเปรียบเทียบความแตกต่างของ คะแนนที่ปฏิบัติได้รายด้านโดยการประเมินตนเองของศูนย์สุขภาพชุมชน 3 ระดับโดยเกณฑ์ของ จังหวัดนครราชสีมาโดยใช้ One Way ANOVA และ เปรียบเทียบความแตกต่างของคะแนนที่ปฏิบัติ ได้โดยการประเมินตนเอง และสุ่มจากทีมประเมิน โดยใช้ Paired t-test ผลการศึกษา พบว่า คะแนนที่ปฏิบัติได้รายด้าน ตามมาตรฐานศูนย์สุขภาพชุมชนที่มีคะแนน ต่ำคือ ด้านบริการได้แก่ (1) การประเมินผลการดำเนินงานโครงการอาหารปลอดภัย (2) ความครอบคลุม การมีและใช้ Community Folder เพื่อวางแผนแก้ไขในชุมชน (3) มีบริการแพทย์แผนไทย /แพทย์ ทางเลือก ส่งเสริมการใช้สมุนไพรในหน่วยบริการปฐมภูมิ มีคะแนนเฉลี่ย 8.5, 9.7 และ 8.2 ตามลำดับ ด้านการบริหารจัดการ (1) มีทีมสุขภาพให้การบริการต่อเนื่องเป็นทีมประจำ (2) การจัดบุคลากรต่อ ประชากรตามหลักเกณฑ์แพทย์ (3) เภสัชกร (4) ทันตแพทย์ คะแนนเฉลี่ยเป็น 9.3, 8.1, 6.8 และ 6.9 ตามลำดับ ด้านวิชาการ มีการดำเนินงานวิจัยในพื้นที่ คะแนนเฉลี่ย 8.6 (จาก 20 คะแนนเต็ม) คะแนนที่ ปฏิบัติได้โดยการประเมินตนเอง และสุ่มจากทีมประเมิน แตกต่างกันจำนวน 14 ข้อ จากทั้งหมด 47 ข้อ และจากปัญหาอุปสรรคทั้ง 3 ด้านยังขาดในส่วนของบุคลากร งบประมาณ เครื่องมือ และด้านความรู้ จากการศึกษานี้ ผู้บริหารของสำนักงานสาธารณาสุขจังหวัดนครราชสีมา ควรทบทวน เกณฑ์การประเมินโดยให้ผู้ประเมินตนเองสามารถประเมินให้ตรงความเป็นจริงตามมาตรฐานให้ มากขึ้น และควรทบทวนบทบาทของทีมประเมินว่ามีมาตรฐาน สามารถประเมินคุณภาพได้ถูกต้อง ตามเกณฑ์มาตรฐาน