An analysis of social studies supplementary books at the lower secondary education level

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อวิเคราะห์หนังสืออ่านประกอบวิชาสังคมศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น จำนวน 5 เล่ม ในด้านต่าง ๆ ดังนี้ – ด้านผู้เขียน – ด้านช่วงเวลาที่แต่งและพิมพ์ – ด้านรูปเล่ม – ด้านเนื้อหา – ด้านลีลาการเขียน วิธีดำเนินการวิจัย 1. สำรวจหนังสืออ่านประกอบวิชาสังคมศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น จำนวน 5 เล่ม จาก 20 เล่ม ตามประกาศของกระทรวงศึกษาธิการ ให้ครูสังคมศึกษาในโรงเรียนมัธยมศึกษา 60 โรงเรียน ซึ่งเลือกมาโดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายและให้เลือกเล่มที่ใช้มากที่สุดตามลำดับ ปรากฏว่าหนังสือ 5 เล่มที่ได้จากการสำรวจได้แก่ - การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม - การปกครองระบอบประชาธิปไตย - เที่ยวอเมริกาเหนือ สหรัฐอเมริกา – หนุ่มชาวนา – ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย 2. นำหนังสืออ่านประกอบ 5 เล่ม ที่ได้จากการสำรวจมาวิเคราะห์ด้วยตัวผู้วิจัยเองในเชิงพรรณนา ตามเกณฑ์ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น 3. ผู้วิจัยได้สร้างแบบสอบถาม 1 ชุด ซึ่งมีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประเมินค่า ให้ครูสังคมศึกษาผู้ใช้จำนวน 70 คน ใน 23 โรงเรียน ซึ่งใช้หนังสืออ่านประกอบ 5 เล่ม ตามลำดับที่ได้สำรวจไว้ แสดงความคิดเห็นเชิงวิเคราะห์ ต่อหนังสือ 5 เล่มด้วย 4. วิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีการทางสถิติ โดยการหาค่าร้อยละและค่ามัชฌิมเลขคณิต แล้วนำเสนอเป็นตารางและความเรียง สรุปผลการวิจัย 1. ผลการวิเคราะห์เชิงพรรณนาของผู้วิจัย ตามเกณฑ์ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นปรากฏดังนี้ – ด้านผู้เขียน ส่วนใหญ่ได้รับการศึกษาถึงระดับปริญญาตรี มีคุณวุฒิ มีความรู้และความเชี่ยวชาญในเรื่องที่แต่ง เกี่ยวข้องกับวงการการศึกษา และมีประสบการณ์ในการแต่งหนังสือ – ด้านช่วงเวลาที่แต่งและพิมพ์ หนังสือทุกเล่มไม่ปรากฏปีที่แต่ง หนังสือที่พิมพ์ไม่เกินกว่า 10 ปี มีจำนวน 4 เล่ม ได้แก่ การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย ส่วนเล่มที่พิมพ์เกินกว่า 10 ปีมีเพียงเล่มเดียว คือ เที่ยวอเมริกาเหนือ สหรัฐอเมริกา - ด้านรูปเล่ม หนังสือแต่ละเล่ม มีลักษณะรูปเล่มแตกต่างกันในด้านลักษณะเล่ม ปก คุณภาพของกระดาษ ขนาดตัวอักษร การพิมพ์ การเข้าเล่ม - ด้านเนื้อหา หนังสือที่มีเนื้อหาตามความหมายของหนังสืออ่านประกอบ ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา หนังสือที่มีเนื้อหาสอดคล้องกับจุดประสงค์ของวิชาสังคมศึกษา ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย - ด้านลีลาการเขียน หนังสือทุกเล่มมีคุณลักษณะลีลาการเขียนคล้ายคลึงกันในเรื่องการใช้ภาษา การจัดเรื่องและการเรียบเรียง วิธีการเขียน 2. ผลการแสดงความคิดเห็นเชิงวิเคราะห์ของครูสังคมศึกษาผู้ใช้ ตามเกณฑ์ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ปรากฏดังนี้ – ด้านรูปเล่ม ครูสังคมศึกษาผู้ใช้ แสดงความคิดเป็นว่า หนังสือที่มีคุณภาพด้านรูปเล่มอยู่ในระดับดีมีจำนวน 3 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย เที่ยวอเมริกา เหนือ สหรัฐอเมริกา หนังสือที่มีคุณภาพอยู่ในระดับพอใช้ มีจำนวน 2 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องหนุ่มชาวนา และ ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย - ด้านเนื้อหา ครูสังคมศึกษาผู้ใช้ แสดงความคิดเป็นว่า หนังสือที่มีคุณภาพด้านเนื้อหาตามความหมายของหนังสืออ่านประกอบอยู่ในระดับดี มีจำนวน 3 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา ส่วนหนังสือที่มีคุณภาพอยู่ในระดับพอใช้มีจำนวน 2 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องเที่ยวอเมริกา เหนือ สหรัฐอเมริกา และชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย สำหรับหนังสือที่มีคุณภาพด้านเนื้อหากับความสอดคล้องกับจุดประสงค์ของวิชาสังคมศึกษาอยู่ในระดับดี มีจำนวน 4 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย ส่วนหนังสือที่มีคุณภาพอยู่ในระดับพอใช้มีเพียงเล่มเดียวคือ หนังสือเรื่อง เที่ยวอเมริกา เหนือ สหรัฐอเมริกา - ด้านลีลาการเขียน ครูสังคมศึกษาผู้ใช้ แสดงความคิดเห็นว่า หนังสือที่มีคุณภาพด้านลีลาการเขียนอยู่ในระดับดี มีจำนวน 2 เล่ม ได้แก่ การปกครองระบอบประชาธิปไตย หนุ่มชาวนา ส่วนหนังสือที่มีคุณภาพอยู่ในระดับพอใช้มีจำวน 3 เล่ม ได้แก่ หนังสือเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เที่ยวอเมริกาเหนือ สหรัฐอเมริกา ชาวน้ำชาวทะเลในเมืองไทย