ความคุ้มกันขององค์การระหว่างประเทศในประเทศไทย

Abstract

ในปัจจุบันนี้เมื่อองค์การระหว่างประเทศวิวัฒนาการ และมีความก้าวหน้าไปมากขึ้น การประกอบกิจกรรมขององค์การระหว่างประเทศก็ได้ขยายขอบเขตออกไปทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นทางด้านการเมือง สังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจ และนอกจานั้นแล้วองค์การระหว่างประเทศได้เริ่มต้นประกอบกิจการใหม่ขึ้นในอีกลักษณะหนึ่งคือ การประกอบกิจการในเชิงพาณิชย์เช่นเดียวกับเอกชน ตัวอย่างขององค์การระหว่างประเทศที่ประกอบกิจการในเชิงพาณิชย์ดังกล่าวก็คือ สถาบันทางการเงินระหว่างประเทศ เช่น ธนาคารระหว่างประเทศเพื่อการบูรณะและพัฒนาการ การที่รัฐสมาชิกทั้งหลายรวมตัวกันจัดตั้งองค์การระหว่างประเทศนั้น ก็เพื่อที่จะให้เป็นองค์กรกลางในการประกอบกิจกรรมเพื่อประโยชน์และวัตถุประสงค์ร่วมของรัฐสมาชิก รัฐสมาชิกทั้งหลายต่างตระหนักดีว่า วัตถุประสงค์ดังกล่าวนั้นจะไม่สามารถบรรลุเป้าหมายได้ ถ้าหากองค์การระหว่างประเทศนั้นถูกแทรกแซงจากอำนาจของรัฐท้องถิ่น หรือรัฐใดรัฐหนึ่งในการปฏิบัติหน้าที่ ดังนั้นรัฐสมาชิกจึงมีวัตถุประสงค์ในการให้ความคุ้มกันแค่องค์การระหว่างประเทศ เพื่อควบคุมการใช้อำนาจอธิปไตยของรัฐต่อองค์การระหว่างประเทศ มิให้เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติหน้าที่ขององค์การระหว่างประเทศได้ โดยที่องค์การระหว่างประเทศนั้นแยกออกเป็น 2 ประเภทตามลักษณะของการประกอบกิจกรรมคือ องค์การระหว่างประเทศที่ประกอบกิจกรรมในลักษณะทั่วไป เช่น ทางด้านการเมือง หรือวิชาการดังที่กล่าวข้างต้น และองค์การระหว่างประเทศที่ประกอบกิจการในเชิงพาณิชย์ ดังนั้นความคุ้มกันที่ให้แก่องค์การระหว่างประเทศนั้น จึงแบ่งตามลักษณะหน้าที่ขององค์การระหว่างประเทศ โดยคำนึงถึงความจำเป็นในการปฏิบัติหน้าที่เป็นสำคัญ สำหรับความคุ้มกันที่ให้แก่พนักงานขององค์การระหว่างประเทศ ซึ่งถือว่าเป็นส่วนหนึ่งขององค์การระหว่างประเทศนั้น ก็คำนึงถึงความสำคัญในการปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานนั้น พนักงานที่มีความรับผิดชอบสูงย่อมได้รับความคุ้มกันมากกว่าพนักงานในระดับทั่วไป ลักษณะของความคุ้มกันที่ให้แก่องค์การระหว่างประเทศและพนักงานนั้น ได้แก่ ความคุ้มกันจากกระบวนการทางกฎหมาย ความละเมิดมิได้ในสถานที่หรือเอกสาร ความคุ้มกันในทรัพย์สินและสินทรัพย์ ความคุ้มกันจาการเข้าเมืองและจดทะเบียนคนต่างด้าว ความคุ้มกันในด้านการสื่อสารและคมนาคม โดยหลักการแล้ว ถ้าหากความคุ้มกันนั้นได้ถูกนำไปใช้โดยต้องตามวัตถุประสงค์ที่แท้จริงแล้ว ปัญหาย่อมจะไม่เกิดขึ้น แต่การนำความคุ้มกันไปใช้โดยไม่ตรงตามวัตถุประสงค์นั้น ทำให้เกิดความบกพร่องและปัญหาตามมา ตัวอย่างของการนำความคุ้มกันไปใช้ในทางที่ไม่เหมาะสมนั้น ได้แก่ การแอบอ้างความคุ้มกันเพื่อประโยชน์ส่วนตัว การนำประโยชน์ของความคุ้มกันไปใช้ในทางที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อความมั่นคงแห่งชาติ การแอบอ้างความคุ้มกันไปใช้โดยผู้ไม่มีสิทธิ ประเทศไทยเป็นประเทศเจ้าภาพที่ยินยอมให้องค์การระหว่างประเทศมาตั้งอยู่ ดังนั้นประเทศไทยจึงเป็นประเทศที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการพิจารณาให้ความคุ้มกัน และเป็นประเทศที่รับผลกระทบจากความคุ้มกันที่ได้ให้แก่องค์การระหว่างประเทศนั้นโดยตรง เป็นสิ่งที่น่าสนใจที่จะศึกษาอย่างยิ่งว่า ประเทศไทยมีมาตรการทางกฎหมายหรือวิธีการใด ๆ ที่เกี่ยวกับความคุ้มกันขององค์การระหว่างประเทศ และผลที่ประเทศไทยได้รับในฐานะเป็นรัฐเจ้าภาพ