ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการจ่ายเงินปันผลของบริษัท

Abstract

การจ่ายเงินปันผลเป็นเรื่องที่มีความสำคัญต่อทั้งผู้ถือหุ้น บริษัทและเจ้าหนี้ โดยในด้านผู้ถือหุ้นนั้น ถือว่าเงินปันผลเป็นสิทธิพื้นฐานที่สำคัญประการหนึ่งของผู้ถือหุ้น ส่วนในด้านบริษัท การจ่ายเงินปันผล จะมีผลทำให้กำไรซึ่งเป็นแหล่งเงินทุนหมุนเวียนภายในของบริษัทลดน้อยลง และสำหรับเจ้าหนี้ การจ่ายเงิน ปันผลที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายย่อมมีผลทำให้ทุนของบริษัทอันเป็นหลักประกันของเจ้าหนี้เสียหายหรือลดลงด้วย เพื่อคุ้มครองผลประโยชน์ของบุคคลทั้งสามฝ่ายดังกล่าว กฎหมายจึงได้วางหลักเกณฑ์และวิธีการต่าง ๆ เพื่อธำรงรักษาทุนของบริษัทไว้ เนื่องจากตามหลักกฎหมายบริษัทของไทยที่เกี่ยวกับการจ่ายเงินปันผลยังมีความไม่ชัดเจนของ ถ้อยคำตามที่บัญญัติไว้ในกฎหมาย เช่น ความไม่ชัดเจนของความหมายและลักษณะของเงินกำไรและทุน สำรองตามกฎหมาย เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีได้ปัญญัติถึงหลักเกณฑ์บางประการที่เกี่ยวข้องกับการจ่ายเงิน ปันผล ดังนั้น จึงทำให้เกิดปัญหาในการใช้และตีความกฎหมายดังกล่าวอยู่เสมอ ในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ผู้เขียนจึงได้มุ่งศึกษาถึงปัญหากฎหมายเกี่ยวกับการจ่ายเงินปันผลไว้ 4 หัวข้อ ได้แก่ แหล่งที่มาของเงินปันผล ทุนสำรอง การประกาศจ่ายเงินปันผล และการจ่ายเงินปันผล โดยฝ่าฝืนกฎหมายวิทยานิพนธ์นี้ได้เสนอแนะแนวทางเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวข้างต้นดังนี้ ในการตีความและใช้กฎหมายควรคำนึงถึงเจตนารมณ์และทฤษฎีกฎหมายของบทบัญญัติ กฎหมายนั้นเป็นสำคัญในกรณีมีปัญหากฎหมายที่มีความเกี่ยวโยงถึงกฎหมายลักษณะอื่น ๆ ก็อาจนำหลักกฎหมาย ในเรื่องนั้น มาช่วยในการพิจารณาและปรับใช้เพี่อแก้ไขปัญหาด้วย