อนุกรมวิธานและปัจจัยทางนิเวศบางประการของปลวก ในจังหวัดจันทบุรี-ตราด

Abstract

การศึกษาอนุกรมวิธานและนิเทศวิทยาของปลวกที่สวนยางพารา ป่าธรรมชาติในจังหวัดจันทบุรี และสวนผลไม้ จังหวัดตราด ระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2527 ถึงเดือนมีนาคม 2529 การศึกษาครั้งนี้ครอบคลุมไปถึง ชนิด ถิ่นอาศัย ลักษณะรูปร่าง การดำรงชีวิต ความเป็นกรด-เบส และความชื้นของดินจากรังปลวก ตลอดจนสัตว์ที่อาศัยนอกรังในรัง และสิ่งมีชีวิตเซลเดียวในทางเดินอาหารของปลวกงาน พบปลวกทั้งหมด 3 วงศ์ 6 วงศ์ย่อย 13 สกุล 25 ชนิด วงศ์ Kalotermitidae พบ 1 ชนิด ได้แก่ Glyptotermes brevicaudatus วงศ์ Rhinotermitidae พบ 4 ชนิด ได้แก่ Coptotermes gestrol, C. curvignathus, Schedorhinotermes medioobscurus, S. rectangularis วงศ์ Termitidae พบ 20 ชนิด ได้แก่ Macroternes gilvus, M. carbonarius, M. malaccensis, M. anandalei, M. maesodensis, Odontotermes proformosanus, O. formosanus, O. feae, O. maesodensis, Hypotermes xenotermitis, H. obcuriceps, Microtermes pakistanicus, M. propallidus, Microcerotermes crasuss, Globitermes sulphureus, Hospitalitermes ataramensis, Nasutitermes matangesiformis, N. profuscipennis, Termes comis, Dicuspiditermes makhamesis ผลการศึกษาครั้งนี้ พบปลวกเพิ่มเติมใหม่ 2 ชนิด คือ H.obcuriceps, N. profuscipennis และพบว่ามีปลวกทั้งหมด 9 ชนิดที่สามารถเพาะเลี้ยงรังเห็ดรา โดยใน 9 ชนิดนั้นให้เห็ดโคนได้ สัตว์ที่อาศัยในรังปลวกส่วนใหญ่เป็นแมลงปีกแข็ง แมงป่องแส้ สำหรับสิ่งมีชีวิตเซลเดียวที่อาศัยในทางเดินอาหารส่วนท้ายพบว่ามี 7 ชนิด 4 สกุล