ผลเชิงป้องกันของตรีผลาต่อการตายของเซลล์ประสาทจากการสะสมของธาตุเหล็กและความเป็นพิษของไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์

Abstract

ในปัจจุบันแนวโน้มที่จะพบผู้ป่วยจากโรคความเสื่อมของเซลล์ในระบบประสาทมีมากขึ้น การสะสมของภาวะเครียดออกซิเดชั่นในสมองนั้นเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดโรคความเสื่อมของเซลล์ในระบบประสาท การใช้สารที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระที่ได้จากธรรมชาติซึ่งสามารถบริโภคได้ในชีวิตประจำวันจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ได้รับความสนใจในการลดการสะสมของภาวะเครียดออกซิเดชั่นในสมอง ตรีผลาเป็นตำรับยาสมุนไพรซึ่งใช้ในการรักษาโรคและส่งเสริมสุขภาพทางการแพทย์แผนไทยมายาวนาน การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ในการทดสอบประสิทธิภาพในเชิงป้องกันและกลไกการออกฤทธิ์ของสารสกัดจากตำรับยาตรีผลาและสารสกัดน้ำสมุนไพรเดี่ยวที่เป็นองค์ประกอบต่อการตายของเซลล์ประสาท SK-N-SH จากภาวะเครียดออกซิเดชั่นที่เหนี่ยวนำโดยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์และการสะสมของธาตุเหล็กภายในเซลล์ซึ่งเป็นปัจจัยร่วมที่อาจนำไปสู่การเสื่อมและการตายของเซลล์ประสาท ผลการทดลองพบฤทธิ์ของสารสกัดน้ำจากตำรับยาตรีผลาและสารสกัดน้ำจากสมุนไพรเดี่ยวในการกำจัดอนุมูลไฮดรอกซิล อีกทั้งพบฤทธิ์ของสารสกัดน้ำจากตำรับยาตรีผลาและสารสกัดน้ำจากสมุนไพรเดี่ยว สามารถยับยั้งการตายของเซลล์ประสาทตามความเข้มข้นของสารสกัดน้ำ นอกจากนี้ยังพบฤทธิ์ของสารสกัดน้ำในการป้องกันการสะสมของธาตุเหล็กภายในเซลล์ การลดการสะสมของระดับ ROS ภายในเซลล์ และฤทธิ์ในการป้องกันโปรตีนคาร์บอนิเลชั่น นอกจากนี้พบว่าสารสกัดน้ำจากตำรับยาตรีผลาและสารสกัดน้ำจากสมุนไพรเดี่ยวสามารถควบคุมการแสดงออกของ SOD1, CAT และ GPx1 ในขณะเดียวกันสามารถลดการแสดงออกของ caspase-3 รวมถึงเพิ่มสัดส่วนการแสดงออกของ Bcl-2 และ BAX ซึ่งแสดงให้เห็นว่าสารสกัดน้ำของตำรับยาตรีผลาและสารสกัดน้ำของสมุนไพรเดี่ยวที่เป็นองค์ประกอบมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและป้องกันการตายของเซลล์ประสาท โดยลดการสะสมของธาตุเหล็กภายในเซลล์ ลดการสะสมของ ROS จึงลดการทำลายโปรตีนในเซลล์จากอนุมูลอิสระ โดยผ่านการควบคุมการแสดงออกของยีนต้านอนุมูลอิสระและยีนที่เกี่ยวข้องกับการตายของเซลล์แบบอะพอพโทซิส ตำรับยาตรีผลาจึงเป็นตำรับยาสมุนไพรไทยที่ช่วยในการส่งเสริมสุขภาพและอาจมีประโยชน์ในการป้องกันภาวะความเสื่อมของเซลล์ประสาท