กฎหมายพรรคการเมืองในประเทศไทยศึกษาในเชิงประวัติศาสตร์ และเชิงวิเคราะห์แนวความคิด

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาวิเคราะห์แนวความคิดทางกฎหมาย เกี่ยวกับมาตรการทางกฎหมายในการควบคุมพรรคการเมืองในประเทศไทย โดยศึกษาในเชิงวิเคราะห์แนวความคิดเกี่ยวกับกฎหมายและพรรคการเมืองในต่างประเทศ ดังเช่น ประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา และประเทศสหสัมพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน แล้วนำผลการศึกษามาวิเคราะห์แนวความคิดทางกฎหมายเกี่ยวกับพรรคการเมืองในประเทศไทย ผลการศึกษาพบว่าพรรคการเมืองโดยธรรมชาติแล้ว เป็นผลผลิตของระบบประชาธิปไตยที่ยึดถือหลักการอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชน พรรคการเมืองเป็นกลไกอันสำคัญยิ่งในการสร้างจิตสำนึกทางการเมือง และการเข้ามามีส่วนร่วมในทางการเมืองของประชาชน ดังนั้น หากพรรคการเมืองมีการพัฒนาอย่างมีประสิทธิภาพ เสถียรภาพในทางการเมืองและระบบประชาธิปไตยก็จะมีความั่นคง สำหรับพรรคการเมืองในประเทศไทย จากการศึกษาวิเคราะห์พบว่าพรรคการเมืองในประเทศไทยยังไม่สามารถพัฒนาไปได้เท่าที่ควร นอกจากสาเหตุอันเกิดจากพรรคการเมืองเองแล้ว สาเหตุหนึ่งก็เนื่องมาจากกฎหมายพรรคการเมืองและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาของพรรคการเมือง ทั้งยังก่อให้เกิดพฤติกรรมที่เบี่ยงเบนต่าง ๆ เกิดขึ้นอีกด้วย ดังนั้น ในขณะนี้จึงมีทางเลือกอยู่เพียง 2 ทาง คือ ยกเลิกกฎหมายพรรคการเมืองฉบับปัจจุบันเสียทั้งฉบับ หรือเปลี่ยนแปลงแนวคิดและหลักการทางกฎหมายที่มุ่งการควบคุมพรรคการเมืองเพียงอย่างเดียว โดยนำเอาแนวความคิดและหลักการในการกำกับดูแลและส่งเสริมพรรคการเมือง อย่างกรณีของกฎหมายพรรคการเมืองสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมันมาใช้บังคับเพื่อให้การพัฒนาของพรรคการเมืองในประเทศไทยเป็นไปโดยธรรมชาติ และเพื่อให้การรวมตัวของกลุ่มบุคคลที่มีแนวความคิด และอุดมการณ์ทางการเมืองที่เหมอนกันในหลักใหญ่ ๆ หรือคล้ายคลึงกัน สามารถพัฒนาไปสู่การมีแนวความคิดและอุดมการณ์ทางการเมืองร่วมกันอย่างแท้จริง ควรลดมาตรการควบคุมลงและเพิ่มมารตรการในการส่งเสริมพรรคการเมือง รวมทั้งสนับสนุนทางด้านการเงินแก่พรรคการเมือง เพื่อให้การดำเนินการของพรรคการเมืองเป็นไปอย่างบริสุทธิ์ยุติธรรม เพื่อให้พรรคการเมืองพัฒนาไปสู่จุดดุลยภาพ แล้วจึงจะได้พิจารณายกเลิกกฎหมายพรรคการเมืองต่อไป