ผลกระทบของมาตรการห้ามรถบรรทุกขนาดใหญ่เข้าเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑลต่อต้นทุนการกระจายสินค้า

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์เชิงปริมาณถึงผลกระทบที่คาดว่าจะเกิดขึ้นกับต้นทุนการการะจายสินค้า อันเป็นผลจากมาตรการห้ามรถบรรทุกขนาดใหญ่เข้าเมือง ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ระยะที่ 3 และ ระยะที่ 4 โดยได้ทำการเปรียบเทียบค่าใช้จ่ายในการขนส่งก่อนและหลัง จากมีมาตรการ ทั้งนี้ได้พิจารณาถึงการปรับเปลี่ยนวิธีการดำเนินงานเพื่อรองรับมาตรการ เช่น การใช้รถบรรทุกขนาดเล็ก การใช้สถานีขนส่งสินค้านอกเขตบังคับ และการเปลี่ยนเส้นทาง เป็นต้น การศึกษาได้วิเคราะห์ 10 กรณีศึกษา ซึ่งครอบคลุมการกระจายสินค้าหลายประเภท ประกอบด้วย วัสดุก่อสร้าง สินค้าอุปโภค-บริโภค ยานยนต์ แก๊ส และเหล็ก ผลการศึกษาพบว่า มาตรการทั้ง 2 ระยะทำให้ค่าใช้จ่ายในการขนส่งสูงขึ้นในช่วงร้อยละ 3 ถึงร้อยละ 90 โดยผลกระทบจากมาตรการระยะที่ 4 จะสูงกว่าผลกระทบจากมาตรการระยะที่ 3 ถึงเท่าตัว และค่าใช้จ่ายการขนส่งที่เพิ่มขึ้นมีค่าประมาณร้อยละ 0.001 ถึงร้อยละ 12.27 ของราคาขายปลีกของสินค้าที่ได้รับผลกระทบ อย่างไรก็ตาม ผลกระทบที่วิเคราะห์ได้เป็นเพียงผลกระทบขั้นตํ่า ทั้งนี้ยังไม่ได้รวมถึงการลงทุนซื้อรถบรรทุก 6 ล้อ และค่าบริหารงานที่เพิ่มขึ้น นอกจากนี้ อุตสาหกรรมเหล็กอาจต้องเสียรายได้คิดเป็นเงินประมาณ 60.8 ล้านบาทต่อเดือน เนื่องจากไม่สามารถใช้รถบรรทุกขนาดเล็กขนสินค้าที่มีขนาดและน้ำหนักมากได้ การศึกษาแสดงให้เห็นว่าผลกระทบที่มีต่อต้นทุนการขนส่งจะขึ้นกับปัจจัยอันประกอบด้วย โครงสร้างต้นทุนของการกระจายสินค้า สัดส่วนของการขนส่งที่ได้รับผลกระทบ ที่ตั้งของสถานประกอบการ การปรับเปลี่ยนวิธีการดำเนินงานภายหลังจากมีมาตรการ และขอบเขตพื้นที่ที่มีการห้ามรถบรรทุก