ประสิทธิผลของการสื่อสารในการเผยแพร่ธรรมะหลักสูตรการพัฒนาจิตให้เกิดปัญญาและสันติสุข

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์คือ เพื่อประเมินประสิทธิผลของการสื่อสารในการเผยแผ่ธรรมะหลักสูตรการพัฒนาจิต ให้เกิดปัญญาและสันติสุข โดยศึกษาในลักษณะการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณควบคู่กัน การเก็บรวบรวมข้อมูลของการวิจัยนี้ได้ มาจากการศึกษาข้อมูลจากสื่อและเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เจาะลึกคุณแม่ดร.สิริ กรินชัยด้วยคำถามกว่า 100 ข้อ การสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วมตลอด 8 วัน 7 คืนจำนวน 2 ครั้ง ครั้งแรกเพื่อนำความรู้ที่ได้มาประมวลและใช้เป็นแนวทางในการตั้งคำถามสัมภาษณ์เจาะลึกและหาเกณฑ์ชี้วัดประสิทธิผลของการสื่อสารในการเผยแผ่ธรรมะหลักสูตรดังกล่าวนี้ ครั้งที่ 2 สังเกตการณ์แบบ มีส่วนร่วมเพื่อศึกษาถึงปฏิบัติการในการสร้างประสิทธิผลของการสื่อสารในการเผยแผ่ธรรมะหลักสูตรนี้ ผลการสำรวจความคิดเห็นของวิทยากรจำนวน 20 คน(ร้อยละ 62.5) และผู้เข้าอบรมจำนวน 226 คน (ร้อยละ69.8) ภายใต้กรอบแนวคิดทฤษฎีการสื่อสารเพื่อการโน้มน้าวใจ สื่อและประสิทธิผลของสื่อ การเผยแผ่ธรรมะในพระพุทธศาสนาพบว่าเกิดประสิทธิผลของการสื่อสารในการเผยแผ่ธรรมะหลักสูตรการพัฒนาจิตใหเกิดปัญญาและสันติสุข เนื่องจากผู้ส่งสารอันได้แก่คุณแม่ดร.สิริ กรินชัย และวิทยากรสามารถโน้มน้าวใจผู้รับสาร/ผู้เข้าอบรมให้คล้อยตามเนื้อหาสาร/ธรรมะโดยการใช้สื่อต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ จนทำให้ผู้รับสารเกิดการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านการรู้และสำนึก อารมณ์ความรู้สึก และพฤติกรรมของตนให้เป็นไปในทางที่ดีอย่างเห็นได้ชัด เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยรวมของระดับเจตนาในการรักษาศีล 5 และงดเว้นจากอบายมุขหรือสิ่งเสพติด เช่น สุรา บุหรี่ ยาบ้า กัญชา โคเคน เล่นการพนัน เที่ยวกลางคืน พบว่า ก่อนเข้าอบรมค่าเฉลี่ยรวมอยู่ในระดับงดเว้นได้มากที่สุดเท่ากับ 4.66 หลังเข้าอบรมค่าเฉลี่ยรวมอยู่ในระดับเดิมแต่มีค่าเฉลี่ยเพิ่มสูงขึ้น เท่ากับ 4.81 ค่าเฉลี่ยรวมของระดับธรรมะที่เกิดในจิตใจของผู้เข้าอบรม เช่น มีความเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา รู้จักให้อภัยไม่พยาบาทจองเวร เกิดความสำนึกในบาปบุญคุณโทษ เชื่อในหลักกฎแห่งกรรมทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว มีสติในการแก้ปัญหาหรือสถานการณ์เฉพาะหน้า เหล่านี้ล้วนเพิ่มสูงขึ้น ก่อนเข้าอบรมค่าเฉลี่ย รวมอยู่ในระดับปานกลางเท่ากับ 3.15 หลังเข้าอบรมเพิ่มขึ้นไปอยู่ในระดับมาก เท่ากับ 4.18 นอกจากนี้ยังพบว่า ค่าเฉลี่ยรวมของระดับความกตัญญูรู้คุณต่อพ่อแม่หรือผู้มีพระคุณของผู้เข้าอบรมเพิ่มสูงขึ้นเช่นกัน ก่อนเข้าอบรมอยู่ในระดับปานกลาง เท่ากับ 3.37 หลังเข้าอบรมอยู่ในระดับมากเท่ากับ 4.23