พัฒนาการของแนวคิดในการสร้างสรรค์มิวสิควีดิโอเพลงไทยสากล

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์พัฒนาการของแนวคิดในการสร้างสรรค์มิวสิควีดิโอเพลงไทย สากลและวิเคราะห์ถึงปัจจัยที่มีส่วนเกี่ยวกับพัฒนาการดังกล่าว โดยใช้กรอบแนวคิดเรื่องการสื่อความหมาย และสุนทรียะทางดนตรี แนวคิดของดนตรีในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของยุคสมัย แนวคิดของธุรกิจและ อุตสาหกรรมเพลง และแนวคิดการสื่อสารการตลาด การวิจัยเชิงคุณภาพนี้ใช้การสัมภาษณ์ใช้การสัมภาษณ์ เจาะลึกกลุ่มผู้สร้างสรรค์มิวสิควีดิโอเพลงไทยสากล และศึกษาผลงานมิวสิควีดิโอตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ผลการวิจัยพบว่า พัฒนาการของแนวคิดในการสร้างสรรค์มิวสิควีดิโอเพลงไทยสากลเป็นส่วนหนึ่งของ พัฒนาการทางธุรกิจอุตสาหกรรมเพลงไทยสากล โดยทิศทางของธุรกิจเพลงไทยสากล บทเพลงและ แนวดนตรี เทคโนโลยีการผลิตและการตัดต่อวีดิโอ และวิถึชีวิตของแต่ละยุคสมัย เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อ พัฒนาการของมิวสิควีดิโอในหลายๆ ด้าน ไม่ว่าจะเป็นด้านรูปแบบการนำเสนอ กระบวนการทำงาน และบทบาทหน้าที่ ซึ่งสามารถสรุปพัฒนาการของแนวคิดในการสร้างสรรค์ได้ 4 ยุคคือ 1) ยุคเริ่มแรก (พ.ศ. 2534-2538) แนวคิดสำคัญคือ เพลงเป็นเพียงแรงบันดาลใจให้เกิดการสร้างสรรค์มิวสิควีดิโอเป็น เรื่องราวแบบภาพยนตร์สร้างสรรค์ 2) ยุคเน้นภาพลักษณ์นักร้อง (พ.ศ. 2534-2538) แนวคิดสำคัญ คือ มุ่งสื่อสารอารมณ์ของเพลงโดยผ่านภาพลักษณ์ และการแสดงออกของศิลปินนักร้อง ตลอดจนจังหวะ การตัดต่อภาพให้กลมกลืนกับท่วงทำนองของเพลง 3) ยุคไร้รูปแบบ (พ.ศ. 2539-2543) แนวคิดสำคัญคือ ต้องการปลดปล่อยตนเองออกจากกระแสแนวเพลงยอดนิยม โดยสร้างสรรค์มิวสิควีดิโอ ที่เน้นความแปลก ของภาพ มุมกล้อง และเทคนิคพิเศษ 4) ยุคผสมผสาน (พ.ศ. 2544- ปัจจุบัน) แนวคิดสำคัญคือ ศิลปะการ ผสมผสานวิธีการนำเสนอของทั้ง 3 ยุค ข้างต้นให้ลงตัว และให้ครอบคลุมกลุ่มผู้ฟังให้กว้างขวางมากขึ้น พัฒนาการของมิวสิควีดิโอเพลงไทยสากลนั้น มิได้เป็นพัฒนาการที่เมื่อเกิดรูปแบบใหม่ขึ้นมาแล้ว รูปแบบเก่าที่มีมาจะหายไป เพราะพัฒนาการที่เห็นนั้นเป็นการปรับตัว การขยายตัว แต่มิได้เกิดการแทนที่ แต่อย่างใด นอกจากนี้ยังพบว่านอกจากบทบาทหน้าที่ส่งเสริมการขายเพลงมิวสิควีดิโอเพลงไทยสากล ยังได้เพิ่มบทบาทในการเป็นสื่อบันเทิงชนิดใหม่ โดยสื่อบันเทิงชนิดใหม่นี้ที่ให้ความบันเทิงกับผู้ชม เกิดกลุ่มผู้ชมที่ได้รับอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเสพศิลปะดนตรีจากการฟังเพลงมาสู่การดูเพลง ซึ่งภาพจากมิวสิควีดิโอได้สร้างความเพลิดเพลินให้กับผู้ชมแตกต่างกันในแต่ละยุค