การใช้สิทธินัดหยุดงานในกิจการบริการสาธารณะด้านการขนส่ง

Abstract

ศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับการใช้สิทธินัดหยุดงานในกิจการบริการสาธารณะด้านการขนส่ง การใช้สิทธิดังกล่าวทำให้เกิดการขัดกันระหว่างหลักกฎหมายสองหลักที่ได้รับการยอมรับคือ หลักว่าด้วยความต่อเนื่องของบริการสาธารณะ อันเป็นหัวใจสำคัญของการดำเนินการจัดทำบริการสาธารณะ กับหลักว่าด้วยสิทธินัดหยุดงานอันเป็นสิทธิพื้นฐานด้านแรงงาน การพิจารณาแนวความคิดนี้นอกจากเป็นการประสานประโยชน์ระหว่างหลักการทั้งสองแล้ว อาจนำไปสู่การบัญญัติกฎหมายที่มีความเหมาะสม เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการคุ้มครองประโยชน์สาธารณะของประชาชนผู้ใช้บริการต่อไป จากการศึกษาพบว่า กฎหมายแรงงานสัมพันธ์ในประเทศไทยทั้งพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. 2518 และพระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ พ.ศ. 2543 ต่างมีบทบัญญัติจำกัดสิทธิมิให้คนงานในกิจการบริการสาธารณะด้านการขนส่ง สามารถทำการนัดหยุดงานโดยเด็ดขาด กล่าวคือไม่ว่าคนงานจะปฏิบัติงานที่ให้บริการเกี่ยวกับการขนส่งในภาครัฐวิสาหกิจหรือภาคเอกชน ก็ไม่อาจทำการนัดหยุดงานได้ โดยหากมีข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้เกิดขึ้น กฎหมายกำหนดวิธีการระงับข้อพิพาทไว้โดยอาศัยการชี้ขาดข้อพิพาทโดยบังคับเท่านั้น ซึ่งการจำกัดสิทธิตามกฎหมายเช่นนี้ เป็นการจำกัดสิทธิที่ไม่เหมาะสมกับสภาพสังคม ตลอดจนรูปแบบและลักษณะของการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่ง เนื่องจากการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่งในปัจจุบัน จัดทำโดยรัฐวิสาหกิจและเอกชน ซึ่งในบางรัฐวิสาหกิจที่ประกอบกิจการขนส่งในลักษณะผูกขาด หากมีการนัดหยุดงานเกิดขึ้น ความเสียหายย่อมเกิดกับประชาชนผู้ใช้บริการอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ แต่หากการจัดทำบริการนั้นจัดทำโดยรัฐวิสาหกิจที่ประกอบกิจการขนส่งที่มีการแข่งขันกับภาคเอกชน หรือเป็นการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่งโดยเอกชน เมื่อมีการนัดหยุดงานเกิดขึ้น ประชาชนสามารถหลีกเลี่ยงไปใช้บริการจากผู้ให้บริการรายอื่นได้ ดังนั้นการจำกัดสิทธินัดหยุดงานตามกฎหมายแรงงานสัมพันธ์ในประเทศไทย ซึ่งเป็นการจำกัดสิทธิเด็ดขาดโดยมิได้พิจารณาถึงรูปแบบการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่ง จึงเป็นการลิดรอนสิทธิของคนงานเกินความจำเป็น และไม่เหมาะสมกับสภาพการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่งในปัจจุบัน ผู้เขียนจึงมีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการใช้สิทธินัดหยุดงานในกิจการบริการสาธารณะด้านการขนส่ง โดยเสนอให้มีการพิจารณายอมรับสิทธินัดหยุดงาน แต่มีการกำหนดสิทธิให้มีความแตกต่างกันตามรูปแบบของการจัดทำบริการสาธารณะด้านการขนส่ง ตลอดจนเสนอมาตรการเกี่ยวกับการคุ้มครองประโยชน์สาธารณะในระหว่างที่มีการนัดหยุดงาน ได้แก่ การแจ้งเตือน การจัดทำบริการสาธารณะขั้นต่ำ การจัดบุคคลเข้าทำงานแทนที่ ทั้งนี้เพื่อให้การใช้สิทธินัดหยุดงานในกิจการบริการสาธารณะด้านการขนส่ง มีความเหมาะสมและมีมาตรการเยียวยาความเดือดร้อนของประชาชนไปในขณะเดียวกัน