ปัญหาในการออกคำสั่งให้เจ้าหน้าที่ชดใช้ค่าเสียหายจากการกระทำละเมิดตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ.2539 : ศึกษาแนวคำพิพากษาของศาลปกครอง

Abstract

พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 มีเจตนารมณ์ให้ความคุ้มครองเจ้าหน้าที่ที่ปฏิบัติงานในหน้าที่แล้วก่อให้เกิดความเสียหายแก่เอกชนหรือหน่วยงานของรัฐ โดยให้หน่วยงานของรัฐมีอำนาจออกคำสั่งให้เจ้าหน้าที่ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายในผลแห่งละเมิดจากการปฏิบัติหน้าที่ได้เฉพาะกรณีที่เจ้าหน้าที่ได้กระทำโดยจงใจทำให้เกิดความเสียหายหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงเท่านั้น ดังนั้น ในการวินิจฉัยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ของผู้มีอำนาจพิจารณาไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานของรัฐและกระทรวงการคลังจะต้องดำเนินการให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย วิทยานิพนธ์นี้จึงมุ่งศึกษาวิเคราะห์ถึงแนวทางในการพิจารณากำหนดความรับผิดของเจ้าหน้าที่โดยหน่วยงานของรัฐและกระทรวงการคลัง และศึกษาคำพิพากษาของศาลปกครองเกี่ยวกับคดีฟ้องเพิกถอนคำสั่งให้เจ้าหน้าที่รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 จากการศึกษาพบว่า การตีความเพื่อบังคับใช้กฎหมายของหน่วยงานของรัฐและกระทรวงการคลัง รวมถึงศาลปกครอง มีความแตกต่างกัน ซึ่งมีสาเหตุมาจากการใช้ดุลพินิจโดยผิดพลาดของหน่วยงานของรัฐและกระทรวงการคลัง นอกจากนี้ ยังเกิดจากความบกพร่องของกฎหมายที่ขาดบทบัญญัติที่สำคัญ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงเสนอแนวทางแก้ไขโดยเผยแพร่คำพิพากษาของศาลปกครองให้ทุกหน่วยงานทราบ และให้มีการยกเลิกหรือแก้ไขกฎหมายหรือระเบียบที่เกี่ยวข้องในเรื่องดังต่อไปนี้ (1) กำหนดคำนิยามของการกระทำโดยประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง (2) กำหนดว่าจะนำกฎหมายฉบับใดมาใช้บังคับกับการกระทำละเมิดของเจ้าหน้าที่ที่เกิดขึ้นก่อนวันที่กฎหมายฉบับนี้ใช้บังคับ (3) กำหนดให้หน่วยงานของรัฐมีสิทธิฟ้องทายาทของเจ้าหน้าที่ให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนนับแต่วันที่รู้ถึงความตายของเจ้าหน้าที่และรู้ว่าเจ้าหน้าที่ผู้นั้นเป็นผู้กระทำละเมิด แต่ไม่เกิน 10 ปี นับแต่วันทำละเมิด (4) กำหนดอายุความกรณีที่หน่วยงานของรัฐรู้เหตุและรู้ตัวผู้กระทำละเมิดหลังจากที่เจ้าหน้าที่ผู้กระทำละเมิดตายเกิน 1 ปีว่าหน่วยงานของรัฐต้องใช้สิทธิฟ้องทายาทของเจ้าหน้าที่ภายใน 1 ปี นับแต่วันที่รู้หรือควรรู้ถึงความตายของเจ้าหน้าที่ แต่ไม่เกิน 10 ปี นับแต่วันทำละเมิด (5) กำหนดให้การอุทธรณ์มีผลเป็นการทุเลาการบังคับตามคำสั่ง และ (6) ยกเลิกหนังสือกระทรวงการคลังที่มีผลเป็นการจำกัดอำนาจในการพิจารณาอุทธรณ์