ปัญหาการนำบทสันนิษฐานเด็ดขาดมาใช้ในพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522

Abstract

ปัญหายาเสพติดในปัจจุบันได้ทวีความรุนแรงจนเป็นปัญหาที่ทุกฝ่ายต้องเร่งช่วยกันแก้ไข การบัญญัติกฎหมายยาเสพติดที่มีโทษรุนแรงและเด็ดขาดเป็นสิ่งที่ฝ่ายนิติบัญญัติใช้เป็นเครื่องมือในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว การกำหนดบทสันนิษฐานเด็ดขาดความผิดในพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษฯเป็นอีกมาตรการหนึ่งที่มีส่วนช่วยให้เจ้าหน้าที่ของรัฐหรือโจทก์ในคดียาเสพติดได้เปรียบในเชิงคดีและสามารถนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษได้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ดี การกำหนดบทสันนิษฐานเด็ดขาดดังกล่าวหาได้ก่อให้เกิดประโยชน์อย่างเดียวไม่ แต่ได้ก่อให้เกิดปัญหาขึ้นในบางประการ เช่น ข้อโต้แย้งเรื่องการจำกัดดุลพินิจของศาลหรือฝ่ายตุลาการ ปัญหาข้อโต้แย้งขัดกับรัฐธรรมนูญ เป็นต้น ในระดับสากล การกำหนดบทสันนิษฐานความผิดในกฎหมายยาเสพติดถือเป็นสิ่งจำเป็นและพบในหลายประเทศ แต่บทสันนิษฐานนั้นมิได้จำกัดสิทธิของจำเลยอย่างสุดโต่งอย่างเช่นบทสันนิษฐานเด็ดขาดของประเทศไทย หากแต่เป็นบทสันนิษฐานความผิดที่จำเลยนำพยานหลักฐานเข้าสืบให้เห็นเป็นอย่างอื่นได้ โดยที่การบัญญัติกฎหมายจะต้องพิจารณาในสองหลักการ ระหว่าง การควบคุมอาชญากรรม และกระบวนการนิติธรรม เพื่อหาจุดที่เหมาะสมระหว่างหลักการทั้งสอง เพื่อให้เกิดผลกระทบต่อสิทธิ เสรีภาพของบุคคลให้น้อยที่สุด ในขณะเดียวกันเพื่อให้การปราบปรามยาเสพติดเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุดเช่นกัน จากการศึกษาพบว่า บทสันนิษฐานในพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษฯของประเทศไทยนั้นได้ถูกนำมาใช้ในทางควบคุมอาชญากรรมมากเกินควร ดังนั้น วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงได้เสนอแนะให้มีการปรับปรุงกฎหมายในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดบทสันนิษฐานในพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ให้ยืดหยุ่น เป็นธรรม และ มีความเหมาะสม โดยเปรียบเทียบกับบทสันนิษฐานในกฎหมายยาเสพติดที่ใช้อยู่ในนานาอารยประเทศ เพื่อให้กฎหมายยาเสพติดในประเทศไทยเกิดความสมดุลระหว่างการปราบปรามยาเสพติดที่ต้องมีความเด็ดขาดและรุนแรง เท่าทันกับปัญหายาเสพติดในยุคปัจจุบันและอนาคต และกระทบต่อสิทธิของจำเลยตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และกฎหมายอื่นให้น้อยที่สุด