Abstract:
การวิจัยเรื่อง การศึกษาการจัดการเรียนการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ของครู ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพมีตัวอย่างการศึกษาคือ ครูวิทยาศาสตร์ ช่วงชั้นที่ 3 โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานกรุงเทพมหานคร จำนวน 5 คน ดำเนินการเก็บข้อมูลโดยการสังเกตการจัดการเรียนการสอน การศึกษาเอกสาร และการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง หลังการสังเกต ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. สาระธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ที่ครูสอนมีทุกด้านตรงกับกรอบการศึกษาคือ ด้านความรู้ทางวิทยาศาสตร์ การแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ และกิจการทางวิทยาศาสตร์ โดยธรรมชาติของวิทยาศาสตร์ที่ครูสอนมากที่สุด คือ การแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ส่วนด้านกิจการทางวิทยาศาสตร์ และความรู้ทางวิทยาศาสตร์ มีการพบเป็นจำนวนน้อย ซึ่งสาระธรรมชาติของวิทยาศาสตร์แต่ละด้านในการสอนของครู มีดังนี้ 1.1 ด้านการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ซึ่งประกอบด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และจิตวิทยาศาสตร์ พบว่าครูสอน วิธีการทางวิทยาศาสตร์ โดยเน้นในขั้นทำการทดลอง รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล และสรุปผลการทดลอง ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ที่พบว่ามีการสอนมาก ได้แก่ ทักษะสังเกต ทักษะทดลอง ทักษะตีความหมายข้อมูลและลงข้อสรุป ทักษะการวัด ทักษะการใช้เลขจำนวน และทักษะการจัดกระทำและสื่อความหมายข้อมูล ตามลำดับ จิตวิทยาศาสตร์ที่พบว่ามีการสอนมากที่สุด คือ การทำงานร่วมกับผู้อื่นอย่างสร้างสรรค์ รองลงมาคือ ความสนใจใฝ่รู้ ความละเอียดรอบคอบ ความมีเหตุผล และการร่วมแสดงความคิดเห็นและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 1.2 ด้านกิจการทางวิทยาศาสตร์ พบว่าครูมีการสอนเฉพาะประเด็นเรื่อง "บุคคลทุกคนไม่ว่าเพศใด สัญชาติใด ก็มีส่วนร่วมในการดำเนินงาน และการนำความรู้ทางวิทยาศาสตร์ไปใช้" 1.3 ด้านของความรู้ทางวิทยาศาสตร์ พบว่าครูมีการสอนในด้าน ความรู้ทางวิทยาศาสตร์มีกฎเกณฑ์เฉพาะคือยึดถือหลักเหตุผลและระเบียบวิธีทางวิทยาศาสตร์ ความรู้ทางวิทยาศาสตร์สามารถทดสอบได้ และจำเป็นต้องได้รับการพิสูจน์ และความรู้ทางวิทยาศาสตร์เป็นความจริงชั่วคราว 2. วิธีการที่ครูใช้ในการสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร์มากที่สุดคือ การบรรยาย นอกจากนั้นพบบ้างได้แก่ การแนะนำแหล่งเรียนรู้ และให้นักเรียนศึกษาเพิ่มเติมด้วยตนเอง การทดลองและการมอบหมายงาน 3. เหตุผลที่ครูสอนธรรมชาติของวิทยาศาสตร์มี 2 ประการคือ สอนตามวัตถุประสงค์หลักสูตรวิทยาศาสตร์ และครูมีความต้องการพัฒนานักเรียนในการใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ในการดำรงชีวิตประจำวันและการเป็นนักวิทยาศาสตร์ แต่ก็พบว่าบางครั้งครูไม่ได้ตระหนักว่าสอนเรื่องดังกล่าว
