Abstract:
ศึกษาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของความสามารถในการเรียนรู้ ด้วยการนำตนเองของประชาชนและแนวทางการจัดการศึกษานอกโรงเรียนในอนาคต เพื่อเพิ่มความสามารถในการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง ผลการวิจัยได้คุณลักษณะความสามารถในการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองของประชาชน โดยใช้เครื่องมือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง กับผู้เชี่ยวชาญการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง จำนวน 9 ท่าน ได้องค์ประกอบที่จำเป็น 14 ประการ คือ 1) ความสามารถในการกำหนดความต้องการการเรียนรู้ของตนเอง 2) ความสามารถในการวางแผนการเรียนรู้ 3) ความสามารถทำให้ตนเกิดแรงจูงใจและควบคุมตนเอง 4) ความสามารถในการกำหนดเป้าหมายในการเรียน 5) ความสามารถในการเลือกวิธีการเรียนและแหล่งการเรียนรู้ 6) มีความรู้และทักษะในการฟัง พูด อ่าน เขียน 7) มีความรับผิดชอบในการจัดการตนเอง 8) มีใจเปิดกว้าง 9) ยอมรับตนเองและเห็นคุณค่าของตนเอง 10) ความสามารถในการประเมินผลตนเองได้ 11) มีความคิดสร้างสรรค์และการคิดวิเคราะห์ 12) มีความรู้สึกที่ดีต่อความสามารถในการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง 13) มีทักษะในการสื่อสาร 14) ความสามารถในการเรียนรู้ร่วมกับผู้อื่น และการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนเพื่อเพิ่มความสามารถ ในการเรียนรู้ด้วยการนำตนเองของประชาชน ในปี พ.ศ. 2555 ซึ่งประยุกต์จากแนวคิดของ คาฟฟาเรลลา (Caffarella) ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงอนาคต โดยใช้เทคนิคเดลฟาย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้เชี่ยวชาญจำนวน 26 ท่าน ที่มีความรู้ ด้านการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง และเป็นนักวิชาการ พร้อมทั้งผู้เชี่ยวชาญ ที่มีความรู้ ประสบการณ์ ทางด้านการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียน จำนวน 26 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถามที่พัฒนาโดยการถามผู้เชี่ยวชาญ 3 รอบ ข้อมูลที่ได้ วิเคราะห์หามัธยฐาน และค่าพิสัยควอไทล์ ประกอบกับความคิดเห็นจากการสนทนากลุ่ม ศูนย์การศึกษานอกระบบโรงเรียน ในเขตกรุงเทพมหานคร จำนวน 3 กลุ่ม ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. การสร้างพื้นฐานในการวางแผน บริบทภายในองค์กร ความต้องการ บริบทภายนอก การเมือง เศรษฐกิจ การเมือง การสนับสนุนจากบุคคลและองค์กร 2. แนวคิด มาจากการสำรวจความต้องการของผู้เรียน การจัดเวทีชาวบ้าน ประชาคม ทัศนศึกษา ดูงาน การทำวิจัย 3. การคัดเลือกและการจัดลำดับความคิด ผู้เรียนเป็นคนจัดลำดับ โดยดูจากสถานการณ์ ความรุนแรง ความต้องการความจำเป็น ความสนใจและผลกระทบกับกลุ่มเป้าหมาย 4. การพัฒนาวัตถุประสงค์ให้สอดคล้องกับคุณลักษณะ ความสามารถในการเรียนรู้ด้วยการนำตนเอง 14 ประการ 5. การจัดเตรียมการถ่ายโอนการเรียนรู้ ผู้จัด /ผู้สอน ควรมีทักษะ ทัศนคติ ค่านิยมเกี่ยวกับการเีรียนรู้ด้วยการนำตนเอง มีการพัฒนาแผนการเรียนรู้รายบุคคล 6. การสร้างแผนการประเมินผล มีการประเมินทั้งภายในและภายนอก โดยครูและนักวิชาการประเมิน การออกแบบการประเมินควรทำก่อนการจัดโครงการ 7. การกำหนดบทบาทหน้าที่ของคณะทำงาน โดยผู้บริหารโครงการ ผู้สอน ผู้เรียน และผู้เกี่ยวข้องหรือผู้แทนชุมชนต่างๆมีส่วนร่วมในการดำเนินการตามบทบาทและตามสภาพที่เป็นไปได้ 8. การจัดเตรียมงบประมาฯและการวางแผนการตลาด แหล่งทุนมาจากทุกภาคทุกส่วนของสังคมรวมทั้งต้องมีการประชาสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆเพื่อให้ประชาชนเข้าร่วมโครงการ 9. การสร้างแผนการเรียนการสอนผู้สอนและผู้เรียนต้องมีความรู้ความเข้าใจ จุดมุ่งหมายและเป้าหมายของการเีรียนรู้เพื่อให้กิจกรรมการเรียนรู้สามารถบรรลุจุดมุ่งหมายและเป้าหมายของหลักสูตร 10. การจัดเตรียมสิ่งอำนวยความสะดวกและการประสานงาน คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ตเป็นสิ่งสำคัญเพราะช่วยเป็นสื่อสำหรับช่วยเปลี่ยนความคิดและการกระจายความคิดให้ไปสู่โลกกว้างและเป็นการสนับสนุนให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างผู้สอนกับผู้เรียน และระหว่างผู้เรียนกับผู้เรียนที่มีความสนใจตรงกัน 11. การรายงานการประเมินผลโครงการควรทำหลังจากเสร็จโครงการทันทีทั้งนี้เพื่อเป็นการกำกับ ติดตาม ตรวจสอบ และประเมินผล กาำรดำเนินโครงการเพื่อแก้ไขปรับปรุง และชี้แนะแต่ละโครงการให้เป็นไปตามความประสงค์