Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการและปัญหาการนิเทศการสอนของผู้บริหารและครูวิชาการในโรงเรียนแกนนำปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้ สังกัดสำนักงานการประถมศึกษาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ผู้วิจัยส่งแบบสอบถามไปยังผู้บริหารโรงเรียนและครูวิชาการ จำนวน 224 คน ได้รับคืนเป็นฉบับสมบูรณ์ 204 ฉบับ คิดเป็นร้อยละ 91.07 นำมาวิเคราะห์ขอมูลโดยการแจกแจงความถี่และหาค่าร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า การกำหนดนโยบายการนิเทศการสอนในชั้นเรียน ผู้บริหารส่วนใหญ่วางแผนการนิเทศการสอนโดยจัดทำเป็นแผนปฏิบัติการประจำปี ให้ความรู้แก่ครูผู้สอนโดยประชุมชี้แจง กำหนดคุณสมบัติผู้นิเทศโดยพิจารณาจากความเป็นผู้มีมนุษยสัมพันธ์ และสำรวจสภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการโดยการประชุมคณะครูทั้งหมด การประชุมวางแผน ผู้บริหารและครูวิชาการส่วนใหญ่สร้างสัมพันธภาพกับครูผู้สอนโดยการพูดคุยปรึกษาหารือในเรื่องการสอนอยู่เสมอและใช้การทักทายปราศรัยก่อนด้วยความเป็นมิตร การกำหนดพฤติกรรมที่จะสังเกตการสอนผู้บริหารใช้วิธีการพูดคุยกับครูถึงความสำคัญว่าพฤติกรรมการสอนของครูมีผลต่อพฤติกรรมของนักเรียนและผลการเรียนครูวิชาการใช้วิธีการให้โอกาสและความเป็นอิสระแก่ครูในการกำหนดปัญหาการสอนด้วยตนเอง การกำหนดเวลาสังเกตการสอน ผู้บริหารและครูวิชาการส่วนใหญ่กำหนดเวลาสังเกตการสอนเดือนละ 1 ครั้ง/ห้อง การกำหนดเครื่องมือสังเกตการสอน ผู้บริหารและครูวิชาการใช้เครื่องมือที่ผู้นิเทศและครูผู้สอนร่วมกันสร้างขึ้น การสังเกตการสอน ผู้บริหารส่วนใหญ่สังเกตเรื่องการใช้สื่อและอุปกรณ์การเรียนการสอน ครูวิชาการส่วนใหญ่สังเกตเรื่องบรรยากาศในชั้นเรียน การบันทึกพฤติกรรมการสอน ผู้บริหารและครูวิชาการบันทึกข้อมูลตรงตามที่สังเกตเห็นการวิเคราะห์พฤติกรรมการสอน ผู้บริหารและครูวิชาการใช้การนำเสนอข้อมูลให้ครูผู้สอนทราบอย่างชัดเจน ร่วมกันพิจารณาพฤติกรรมการสอนที่ดีคงไว้และร่วมกันพิจารณาพฤติกรรมการสอนที่ต้องการเปลี่ยนแปลง การประชุมให้ข้อมูลย้อนกลับ ผู้บริหารใช้วิธีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกันเพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันครูวิชาการใช้วิธีชื่นชมพฤติกรรมการสอนที่ดี ส่วนการเลือกวิธีการในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการสอน ผู้บริหารและครูวิชาการใช้วิธีการพิจารณาพฤติกรรมการสอนที่ดีคงไว้ ปัญหาการดำเนินการตามกระบวนการนิเทศการสอนส่วนใหญ่พบว่า ครูมีภาระหน้าที่มากไม่มีเวลาในการศึกษาและรับความรู้เกี่ยวกับการนิเทศ ครูผู้สอนไม่ส่งแผนการสอนตามกำหนดเวลา ขาดบุคลากรในการดำเนินการสร้างเครื่องมือบุคลากรขาดความรู้ความสามารถในการใช้เครื่องมือ ขาดการประชุมปรึกษาหารืออย่างต่อเนื่อง ขาดการประชุมให้ข้อมูลย้อนกลับอย่างต่อเนื่องและครูไม่เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการสอน