Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างและพัฒนาแบบวัดทักษะชีวิตสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และตรวจสอบคุณภาพของแบบวัดทักษะชีวิตในด้านความตรง ความเที่ยว และสร้างปกติวิสัย กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2544 สังกัดกรมสามัญศึกษา กรุงเทพมหานคร จำนวน 849 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน แบบวัดทักษะชีวิตครอบคลุมองค์ประกอบ 9 ด้าน อันได้แก่ ความคิดสร้างสรรค์ ความคิดวิเคราะห์ วิจารณ์ ความตระหนักรู้ในตน ความเห็นใจผู้อื่น ความภูมิใจในตนเอง ความรับผิดชอบต่อสังคม การสร้างสัมพันธ์ภาพและการสื่อสาร การตัดสินใจและการแก้ปัญหา และการจัดการกับอารมณ์และความเครียด แบบวัดทักษะชีวิตเป็นแบบสอบอัตนัยประยุกต์ (modified essay question test) มีเนื้อหาประกอบด้วยสถานการณ์ที่เป็นปัญหาเกี่ยวกับวัยรุ่น ได้แก่ ปัญหาทั่วไป ปัญหาการสูบบุหรี่ และปัญหาสารเสพติด ที่มีข้อสอบทั้งหมด 18 ข้อ คะแนนเต็ม 54 คะแนน ผลการวิจัย พบว่าแบบวัดทักษะชีวิตเป็นแบบวัดที่มีคุณภาพ กล่าวคือ 1) มีความตรงเชิงเนื้อหา โดย ค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับองค์ประกอบที่วัด (IOC) มีค่าตั้งแต่ 0.50 ถึง 1.00 2) มีความตรงตามสภาพ โดยพบว่าค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ระหว่างคะแนนที่ได้จากการทำแบบวัดทักษะชีวิต และคะแนนจากการประเมินพฤติกรรมของครูประจำชั้นในแต่ละองค์ประกอบมีค่าในระดับค่อนข้างสูง และสัมพันธ์กันอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ 0.01 3) มีความตรงเชิงโครงสร้าง โดยผลการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสอง (second order confimatory factor analysis) พบว่า องค์ประกอบทักษะชีวิตทั้ง 9 ด้านมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยพิจารณาจากค่าไค-สแควร์เท่ากับ 125.16 ที่องศาอิสระ 117 ซึ่งมีค่าความน่าจะเป็นเท่ากับ 0.29 4) มีความเที่ยงแบบสอดคล้องภายในเท่ากับ 0.62 และมีค่าสัมประสิทธิ์ความสอดคล้องระหว่างผู้ตรวจให้คะแนน 3 ท่าน เท่ากับ 0.851 และ 5) มีความเป็นปรนัยในการตรวจให้คะแนน โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของผู้ตรวจ 3 ท่า ดังนี้ r12 = 0.931, r13 = 0.843, r23 = 0.855 และทุกค่ามีนัยสำคัญที่ระดับ 0.01 ปกติวิสัยเปอร์เซ็นต์ไทล์ของแบบวัดทักษะชีวิตสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กรุงเทพมหานคร จำแนกตามเพศชายและเพศหญิง
