Abstract:
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนารูปแบบการเรียนการสอนภาษาจีนตามทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองและการเรียนรู้ด้วยตนเอง เพื่อเสริมสร้างความสามารถทางการพูดภาษาจีนของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต และ 2) ประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอน การดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน และระยะที่ 2 การทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น กลุ่มตัวอย่างในการทดลองครั้งนี้ คือ นักศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลที่เลือกเรียนวิชาภาษาจีน 1 ในภาคการศึกษาปลาย ปีการศึกษา 2553 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบทดสอบความสามารถทางการพูดภาษาจีน แบบวัดการรับรู้ความสามารถของตนเอง แบบบันทึกสภาพการจัดการเรียนการสอน แบบบันทึกการเรียนรู้ด้วยตนเอง และแบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น วิเคราะห์ข้อมูลโดยการคำนวณค่าเฉลี่ย ค่าเฉลี่ยร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา สถิติที่ใช้ในงานวิจัย คือ สถิติทีแบบไม่อิสระ (t-dependent) และสถิติทีแบบอิสระ (t-independent) ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ .05 ผลการวิจัยพบว่า 1. รูปแบบการเรียนการสอนภาษาจีนตามทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองและการเรียนรู้ด้วยตนเอง มีหลักการดังนี้ 1) การส่งเสริมให้ผู้เรียนมีประสบการณ์เชิงบวกและรับรู้ถึงความสำเร็จจากการกระทำของตน ทำให้ผู้เรียนมีความมั่นใจในความสามารถของตน มีความพยายามที่จะกระทำเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย และ 2) การส่งเสริมให้ผู้เรียนมีอิสระในการเรียนรู้และฝึกฝนตามความสนใจของตน ทำให้ผู้เรียนเต็มใจที่จะเรียนรู้และรับผิดชอบต่อการเรียนรู้ของตน ส่งผลให้การเรียนรู้นั้นมีประสิทธิภาพ รูปแบบนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาการรับรู้ความสามารถของตนเองในการพูดภาษาจีนและเพื่อเสริมสร้างความสามารถในการพูดภาษาจีนของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต มีขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมการเรียนการสอน 3 ช่วง คือช่วงที่ 1 การเรียนการสอนในชั้นเรียน ประกอบด้วย 1) ขั้นกำหนดเป้าหมาย 2) ขั้นเรียนรู้และฝึกฝน 3) ขั้นประเมินผล และให้ข้อมูลย้อนกลับ 4) ขั้นกำหนดเป้าหมายและวางแผนการเรียนรู้สำหรับการเรียนรู้นอกชั้นเรียน ช่วงที่ 2 การเรียนรู้ด้วยตนเองนอกชั้นเรียน ซึ่งประกอบด้วยการเรียนรู้ ฝึกฝน และประเมินตนเอง ช่วงที่ 3 การประเมินผลและให้ข้อมูลย้อนกลับในชั้นเรียนเกี่ยวกับงานที่ศึกษาและฝึกฝนนอกชั้นเรียน และเริ่มบทเรียนใหม่ ส่วนการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามรูปแบบ ครอบคลุมการวัดระดับการรับรู้ความสามารถของตนเองในการพูดภาษาจีนทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการเรียนการสอน และการทดสอบความสามารถทางการพูดภาษาจีน ก่อนและหลังการเรียนการสอน 2. ผลการทดลองใช้รูปแบบ พบว่า 2.1 หลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของคะแนนความสามารถทางการพูดภาษาจีนในภาพรวมทุกด้านสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เมื่อวิเคราะห์ความสามารถรายด้านพบว่า ค่าเฉลี่ยของคะแนนความสามารถทางการพูดภาษาจีนด้านคำศัพท์ ด้านความคล่องแคล่วในการใช้ภาษา และด้านความเข้าใจของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เนื่องจาก กลุ่มทดลองมีความมั่นใจในการแสดงออกและมีส่วนร่วมในการฝึกฝนการพูดภาษาจีนในชั้นเรียน และได้เรียนรู้และฝึกฝนเพิ่มเติมนอกชั้นเรียน ส่วนค่าเฉลี่ยของคะแนนความสามารถทางการพูดภาษาจีนด้านการออกเสียงและด้านไวยากรณ์ของทั้งสองกลุ่มไม่แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เนื่องจาก ความสามารถด้านการออกเสียงต้องอาศัยระยะเวลาในการพัฒนา 2.2 หลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของระดับการรับรู้ความสามารถของตนเองในการพูดภาษาจีนหลังการทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และมีพัฒนาการของระดับการรับรู้ความสามารถของตนเองในการพูดภาษาจีนสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง