Abstract:
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์สภาพการณ์โดยรวมของคุณธรรมในนิสิตนักศึกษา ศึกษาบริบทของระบบสังคมและเศรษฐกิจที่มีผลกระทบต่อคุณธรรมในนิสิตนักศึกษาในมหาวิทยาลัยและวางแผนยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณธรรมในนิสิตนักศึกษาไทย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา ใช้เทคนิคการเก็บรวบรวมข้อมูลทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ ข้อมูลในการวิจัยได้จากการวิเคราะห์สาระ การสำรวจระดับคุณธรรมในนิสิตนักศึกษา 1.280 คน ด้วยแบบประเมินคุณธรรมตามรอยพระยุคลบาทในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช การสนทนากลุ่มในนิสิตนักศึกษาที่สุ่มแบบเจาะจงจำนวน 8 คน การประชุมสัมมนาอาจารย์และผู้ทรงคุณวุฒิ 23 ท่าน และการประชุมตรวจสอบภายในรูปแบบการประเมินโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 7 ท่าน ผลการวิเคราะห์เอกสารพบว่าคุณธรรมที่มีความถี่ปรากฏในเอกสารสูง ได้แก่ ความเสียสละอดทน หน้าที่ และความเพียร ความถี่ปานกลาง ได้แก่ ความสุจริต กตัญญู และเพื่อประชาชน ความถี่ต่ำได้แก่ ความเมตตา สติปัญญา และความถูกต้องเป็นธรรม ระดับคุณธรรมในนิสิตนักศึกษาไทย ประเมินโดยแบบประเมินคุณธรรมนิสิตนักศึกษาตามรอยพระยุคลบาทในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวซึ่งมีลักษณะเป็น Rubric scoring ความสารถแบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ สูง ได้แก่ คุณธรรมด้านหน้าที่ เพื่อประชาชน และสติปัญญา ปานกลาง ได้แก่ ความเสียสละอดทน ความถูกต้องเป็นธรรม และความเพียร และต่ำได้แก่ ความสุจริต ความเมตตา และความกตัญญู บริบทของระบบสังคมและเศรษฐกิจมีผลกระทบต่อคุณธรรมในนิสิตนักศึกษาในมหาวิทยาลัย ในเชิงลบกล่าวคือมีความเสื่อมถอยลง ผลการวิจัยขั้นสุดท้ายได้แผนยุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนาคุณธรรมในนิสิตนักศึกษาไทยระดับปริญญาบัณฑิต ตามภารกิจของสถาบันอุดมศึกษา ประกอบด้วย การจัดหลักสูตรการเรียนการสอน การวิจัย การพัฒนานิสิตนักศึกษา การบริการวิชาการแก่สังคม การทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม และการบริหารจัดการ ข้อเสนอแนะจากการวิจัย คือนำผลการวิจัยเป็นหลักในการวางแผนยุทธศาสตร์ โดยคำนึงถึง วิสัยทัศน์ ภารกิจ นโยบาย และวัฒนธรรมองค์การของแต่ละสถาบัน โดยควรมีการจัดการความรู้เกี่ยวกับการพัฒนาคุณธรรมอย่างเป็นรูปธรรมเพื่อก่อให้เกิดผลลัพธ์สุดท้ายสูงสุดคือบัณฑิตที่ถึงพร้อมด้วยคุณธรรม
