แนวทางการสืบทอดคุณค่าวรรณศิลป์สำนึกเพื่อพัฒนามนุษย์:บทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์คุณค่าบทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช 2) วิเคราะห์บทบาทหน้าที่ของบทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เพื่อพัฒนามนุษย์ 3) นำเสนอแนวทางการสืบทอดคุณค่าบทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ไปใช้ในการพัฒนาเยาวชนในวัยเรียน และผู้สนใจเพื่อเป็นแนวทางในการยกระดับการฟังเพลง โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ คือการวิเคราะห์เนื้อหา และสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญทั้งแบบมีโครงสร้างและเชิงลึก ผลการศึกษาพบว่า 1. คุณค่าทางด้านจริยศาสตร์และสุนทรียศาสตร์ในบทเพลง ทำให้เหล่าพสกนิกรรู้สึกซาบซึ้ง ประทับใจในถ้อยคำและข้อความจากบทเพลงที่กล่าวถึงคุณงามความดี น้อมนำให้เกิดความรู้สึกจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช 2. บทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีบทบาทหน้าที่ส่งเสริมการพัฒนามนุษย์ในสังคม คือ 1) บทบาทด้านการบันทึกเหตุการณ์สำคัญ 2) บทบาทด้านการสร้างความจรรโลงใจ 3) บทบาทด้านการศึกษา อบรม ส่งเสริมความคิดและสติปัญญา 4) บทบาทด้านการเป็นเครื่องมือในการถ่ายทอดความรู้สึก 5) บทบาทด้านการเสริมสร้างความสามัคคีและความรักชาติ 3. แนวทางการนำองค์ความรู้จากบทเพลงสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ไปพัฒนามนุษย์ มีสองแนวทางคือ ประการแรก เผยแพร่แก่บุคคลทั่วไปให้เกิดความตระหนักในคุณค่าของบทเพลง องค์ความรู้ต่างๆ ที่คนฟังซึมซับสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการยกระดับจิตใจของคนฟังได้ ประการที่สองคือ นำบทเพลงไปพัฒนาผ่านกระบวนการเรียนรู้โดยผ่านระบบการศึกษาซึ่งพบว่าบทเพลงเหมาะกับการศึกษาทุกระบบเพราะเป็นการเรียนรู้ตลอดชีวิต ทั้งการศึกษาในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย