Abstract:
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของส่วนประสมทางการตลาด (4Ps ต่อการตัดสินใจซื้อผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่ยา 3 ประเภท
ได้แก่ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร อาหารทางการแพทย์ และเวชสำอาง
วิธีการวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา เก็บข้อมูลเดือนธันวาคม 2558 - มกราคม 2559 โดยใช้
แบบสอบถามที่สร้างขึ้นโดยผู้วิจัยเองและให้ผู้ตอบแบบสอบถามตอบด้วยตนเอง กลุ่มตัวอย่าง คือ ลูกค้าที่ซื้อ
ผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่ยาจากร้านยาและอาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป และสามารถสื่อสารด้วย
ภาษาไทย จำนวน 400 ราย อัตราการตอบกลับร้อยสะ 75.25 จากผู้ที่ตอบแบบสอบถามครบจำนวน 301 ราย ใช้
สถิติเชิงพรรณนา เช่น ความถี่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัย: แบ่งเป็น 4 ด้าน คือ 1 ลักษณะกลุ่มตัวอย่าง ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุ 26-35 ปี โสด การศึกษา
ปริญญาตรี อาชีพพนักงานบริษัทเอกชน รายได้เฉลี่ย 15,00 1-35,000 บาท/เดือน 2) ร้านยาที่ใช้บริการเป็นประจำ
คือ ร้านยาลูกโซ่ ความถี่ในการใช้บริการเฉลี่ย 3.06 :3.24 ครั้ง/เดือน ความถี่ในการซื้อเฉลี่ย 2.38+3.08 ครั้ง/เดือน
และราคารวมที่ซื้อเฉลี่ย 5-1,000 บาท/ครั้ง 3) ข้อมูลการซื้อผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่ยา พบว่า ซื้อผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร
มากที่สุด รองลงมา คือ เวชสำอางและอาหารทางการแพทย์ตามลำดับ ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่เลือกซื้อมากที่สุด 4
อันดับแรก ได้แก่ วิตามินชี วิตามินรวม วิตามินบีรวมและคอลลาเจน เหตุผลส่วนใหญ่ในการซื้อผลิตภัณฑ์เสริม
อาหารและเวชสำอาง คือ มีประสบการณ์การใช้มาก่อนและซื้อไปใช้เอง ส่วนอาหารทางการแพทย์ที่เลือกซื้อมาก
ที่สุด คือ อาหารสูตรครบถ้วน เนื่องจากมีประสบการณ์การใช้มาก่อนและซื้อไปให้ผู้อื่น และ 4) ส่วนประสมทาง
การตลาดที่มีต่อการตัดสินใจซื้อ คือ มากที่สุดในด้านราคาที่คุ้มค่ากับคุณภาพ รองลงมา คือ ด้านผลิตภัณฑ์
(ประโยชน์และประสิทธิผล) ด้านสถานที่จัดจำหน่าย (สะดวกในการซื้อ คือ มีสินค้าที่ต้องการวางขายในร้านยา) และ
ด้านส่งเสริมการตลาด (มีพนักงานคอยให้ข้อมูลผลิตภัณฑ์)
สรุป: การเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่ยาเข้ามาจำหน่ายในร้านยาสำหรับผู้ประกอบการร้านยา ควรคำนึงถึงประโยชน์และ
ประสิทธิผลของผลิตภัณฑ์ ความสะดวกที่จะหาซื้อได้ในร้านยา และการตั้งราคาให้คุ้มค่กับคุณภาพ ทั้งนี้ อาจเพิ่ม
ยอดขายโดยการจัดให้มีพนักงานคอยให้ข้อมูล เพื่อเพิ่มความรู้ความเข้าใจ และช่วยกระตุ้นการซื้อทั้งผู้บริโภคราย
ใหม่และการเพิ่มปริมาณการซื้อของผู้บริโภคที่ตัดสินใจเลือกซื้อผลิตภัณฑ์แล้ว
