Abstract:
การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจของการระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของการระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต และ 2) วิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจของการระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิต กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักศึกษาปริญญาบัณฑิตจำนวน 466 คน (เพศหญิง 60.7%) อายุเฉลี่ย 19.75 ปี (ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน = ± 1.064, ช่วงอายุ = 18-22 ปี) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบวัดการระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิตที่มีลักษณะเป็นมาตรวัดประมาณค่าแบบ 5 ระดับ จำนวน 45 ข้อ ที่ทดสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ (IOC = 0.80-1.00) และทดสอบความเที่ยงแบบสอดคล้องภายในด้วยค่าสัมประสิทธิ์ของอัลฟ่าครอนบาค (.947) โดยวิเคราะห์คุณภาพขนาดความสัมพันธ์ของตัวแปรด้วยค่า Bartlett’s test of Sphericity พบว่ามีระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (χ2 = 23413.326, df = 946, p = .00) วิเคราะห์คุณภาพของขนาดกลุ่มตัวอย่างด้วยค่า Kaiser Meyer Olkin (KMO) ได้ค่า KMO เท่ากับ .971 และวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจด้วยวิธีการวิเคราะห์องค์ประกอบร่วม (Common factor analysis) แบบวิธีแกนหลัก (Principal axis factoring: PAF) และทำการหมุนแกนองค์ประกอบแบบมุมแหลม (Oblique rotation) แบบอ๊อบลิมินตรง (Direct oblimin) ด้วยโปรแกรม SPSS for windows ผลการวิจัยพบว่า
1. องค์ประกอบของการระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิตจากการศึกษาสามารถแบ่งได้ออกเป็น 3 ด้าน คือ 1) ด้านผู้ระรานทางไซเบอร์ (Cyber-Perpetrators) สามารถวัดได้จากการใช้ภาษาหยาบคาย การยุยงให้เพื่อนทะเลาะกัน การปล่อยข่าวลือเพื่อทำลายชื่อเสียง การแอบอ้างตัวตนด้วยข้อมูลส่วนตัวของเพื่อน การกีดกั้นเพื่อนจากกลุ่มทางออนไลน์ การเผยแพร่ข้อมูลส่วนบุคคลของเพื่อน การข่มขู่เพื่อน การดูถูกเพื่อนผ่านช่องทางการสื่อสารออนไลน์ การใช้ชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านของเพื่อนโดยไม่ได้รับอนุญาต การส่งไวรัสคอมพิวเตอร์เพื่อทำให้เพื่อนเดือดร้อน การทำให้เพื่อนอับอาย การส่งสิ่งที่มีเนื้อหาทางเพศ การส่งสิ่งที่มีเนื้อหาความรุนแรง การก่อกวนเพื่อนเพื่อทำให้ตนเองรู้สึกสนุกและการโจรกรรมข้อมูลทางไซเบอร์ของเพื่อน 2) ด้านผู้ถูกระรานทางไซเบอร์ (Cyber-Victims) สามารถวัดได้จากการได้รับสิ่งที่มีเนื้อหาหยาบคาย การถูกยุยงให้ทะเลาะกับเพื่อน การพบเห็นข่าวลือที่ทำให้ตนเองต้องเสียชื่อเสียง การถูกนำข้อมูลส่วนตัวของตนไปใช้แอบอ้าง การถูกกีดกั้นจากกลุ่มทางออนไลน์ การถูกเผยแพร่ข้อมูลส่วนบุคคลของตนในพื้นที่การสื่อสารออนไลน์โดยที่ตนไม่ได้อนุญาต การถูกข่มขู่ การถูกดูถูก การถูกใช้ชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านของตนโดยที่ตนไม่ได้อนุญาต การได้รับไฟล์ที่มีไวรัสที่ทำให้ตนต้องเดือดร้อน การถูกทำให้รู้สึกอับอาย การได้รับสิ่งที่มีเนื้อหาทางเพศ การได้รับสิ่งที่มีเนื้อหาความรุนแรง การถูกก่อกวนและการถูกโจรกรรมข้อมูลของตน และ 3) ด้านผู้อยู่ในเหตุการณ์ระรานทางไซเบอร์ (Cyber-Bystanders) สามารถวัดได้จากการพบเห็นถ้อยคำที่ใช้ภาษาหยาบคาย การพบเห็นการยุยงให้เพื่อนทะเลาะกัน การพบเห็นข่าวลือที่ทำลายชื่อเสียงของเพื่อนให้เสียหาย การพบเห็นเพื่อนแอบอ้างตัวตนด้วยข้อมูลส่วนตัวที่ไม่ใช่ของเพื่อนคนนั้น การพบเห็นการกีดกั้นเพื่อนจากกลุ่มทางออนไลน์โดยที่ตนไม่เกี่ยวข้อง การพบเห็นข้อมูลส่วนบุคคลของเพื่อนในพื้นที่การสื่อสารออนไลน์โดยที่เจ้าของข้อมูลไม่ได้เผยแพร่ การพบเห็นการข่มขู่ การพบเห็นการดูถูกเพื่อน การพบเห็นเพื่อนนำชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านที่ไม่ใช่ของเพื่อนไปใช้งาน การพบเห็นการส่งไวรัสคอมพิวเตอร์ การพบเห็นสิ่งที่ทำให้เพื่อนรู้สึกอับอาย การพบเห็นสิ่งที่มีเนื้อหาทางเพศ การพบเห็นสิ่งที่มีเนื้อหาความรุนแรง การพบเห็นการก่อกวนกันระหว่างเพื่อน และการพบเห็นการโจรกรรมข้อมูลทางไซเบอร์ระหว่างเพื่อนโดยที่ตนไม่เกี่ยวข้อง รวมเป็นทั้งหมด 45 ตัวแปร
2. การระรานทางไซเบอร์ของนักศึกษาปริญญาบัณฑิตจากการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบที่ 1 ชื่อ “การกระทำการระรานทางไซเบอร์” มีค่าความแปรปรวน (Eigenvalue) เท่ากับ 22.860 ซึ่งสามารถอธิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 51.955 ประกอบไปด้วย 14 ตัวแปร โดยมีค่าน้ำหนักองค์ประกอบ (Factor Loadings) อยู่ระหว่าง .669 - .922 ได้ตัวแปรที่มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบสูงสุด คือ การส่งไวรัสคอมพิวเตอร์ผ่านช่องทางการสื่อสารออนไลน์ เพื่อทำให้เพื่อนเดือดร้อน (.922) องค์ประกอบที่ 2 ชื่อ “การอยู่ในเหตุการณ์การระรานทางไซเบอร์” มีค่าความแปรปรวน (Eigenvalue) เท่ากับ 6.371 ซึ่งสามารถอธิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 14.479 ประกอบไปด้วย 15 ตัวแปร โดยมีค่าน้ำหนักองค์ประกอบ (Factor Loadings) อยู่ระหว่าง .542 -.889 โดยตัวแปรที่มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบสูงสุด คือ การพบเห็นเพื่อนนำชื่อผู้ใช้และรหัสผ่านที่ไม่ใช่ของเพื่อนไปใช้งาน โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของ (.889) และองค์ประกอบที่ 3 ชื่อ “การถูกกระทำการระรานทางไซเบอร์” มีค่าความแปรปรวน (Eigenvalue) เท่ากับ 2.096 ซึ่งสามารถอธิบายความแปรปรวนได้ร้อยละ 4.763 ประกอบไปด้วย 15 ตัวแปร โดยมีค่าน้ำหนักองค์ประกอบ (Factor Loadings) อยู่ระหว่าง .510 - .879 โดยตัวแปรที่มีค่าน้ำหนักองค์ประกอบสูงสุด คือ การถูกดูถูกบนช่องทางการสื่อสารออนไลน์ (.879)