อุบัติการณ์ของผื่นแพ้ยาในผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

Abstract

เป็นการศึกษาอุบัติการณ์ของการเกิดผื่นแพ้ยาในผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โดยการเก็บข้อมูลในช่วงระยะเวลา 1 ปี 6 เดือน ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2541 ถึงวันที่ 30 พฤศจิกายน 2542 ประชากร เป้าหมายคือ ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีที่มีอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป ที่มารับการตรวจรักษาที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ในช่วงเวลาดังกล่าว ผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเกิดผื่นแพ้ยาจะได้รับการซักประวัติ ตรวจร่างกายและตรวจทางห้องปฏิบัติการที่จำเป็น หลังจากนั้นจะให้ผู้ป่วยรับประทานยาที่สงสัยว่าแพ้อีกครั้งหนึ่ง เพื่อกระตุ้นให้เกิดผื่นแพ้ยาขึ้นใหม่ โดยจะทำในผู้ป่วยทุกรายที่ไม่มีข้อห้ามและได้รับการยินยอมจากผู้ป่วย การวินิจฉัยและระบุยาที่เป็นสาเหตุของผื่นแพ้ยาใช้วิธี "algorithm for the operational assessment of adverse drug reactions" ผลการศึกษาพบผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีได้รับการวินิจฉัยว่าเกิดผื่นแพ้ยาทั้งหมด 90 คน คิดเป็นอุบัติการณ์ของการเกิดผื่นแพ้ยา ร้อยละ 1.21 ซึ่งสูงเป็น 48.4 เท่าของอุบัติการณ์ของผื่นแพ้ยาของผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในทั้งหมดของโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ที่เคยรวบรวมไว้เมื่อปี พ.ศ. 2538-2540 ลักษณะของผื่นแพ้ยาที่พบมากที่สุด 3 อันดับแรกคือ ผื่นชนิด maculopapular rash, erythema multiforme และ Stevens-Johnson syndrome ตามลำดับ ยา trimethoprim-sulfamethoxazole เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของผื่นแพ้ยาทุกชนิดยกเว้นผื่นชนิด photoallergic drug eruption แนวโน้มของอัตราการเกิดผื่นแพ้ยาจะสูงขึ้นแปรผกผันกับระดับภูมิคุ้มกันและระดับ CD4 cell counts ที่ลดลงของผู้ป่วยเอชไอวี