อิทธิพลปัจจัยทางประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจ และสังคมต่อการเมืองการปกครองของฟิลิปปิน

Abstract

ในเวลากว่า 3 ศตวรรษที่ฟิลิปปินส์ตกอยู่ภายใต้การปกครอง แบบผูกขาดอำนาจของสเปนนั้น สเปนมิได้แนะนำหรือส่งเสริมให้ชาวพื้นเมืองได้เรียนรู้การปกครองตนเอง แต่ประการใด แต่สหรัฐอเมริกาซึ่งเข้าครอบครองต่อมา ได้วางพื้นฐานการปกครองระบบประชาธิปไตยให้แก่ฟิลิปปินส์ เป็นผลให้กระบวนการางการเมืองระบอบประชาธิปไตยได้ดำเนินมาอย่างไม่ขาดตอน และดูประหนึ่งว่าประสบความสำเร็จอย่างใหญ่หลวง เมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ด้วยกัน อย่างไรก็ตาม เมื่อได้พิจารณาถึงความเป็นไปในสังคมอย่างลึกซึ่ง และกว้างขวางแล้ว จะเห็นได้ว่าประชาธิปไตยในฟิลิปปินส์ไม่มั่นคงนัก เพราะต้องเผชิญกับปัญหาที่มีผลต่อการคงอยู่ของประชาธิปไตยอยู่ตลอดเวลา บางปัญหาก็เป็นผลสืบเนื่องมาจากสมัยที่อาณานิคมของสเปนและอเมริกา แม้รัฐบาลทุกสมัยได้พยายามดำเนินการเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นตลอดมา แต่ไม่มีรัฐบาลใดสามารถขจัดมูลเหตุแห่งปัญหาต่าง ๆ ได้สิ้นเชิง กล่าวคือ ปัญหาด้านสังคม ซึ่งได้ทวีความรุนแรงขึ้นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เช่น ปัญหาการก่อการร้ายของคอมมิวนิสต์ การทุจริตในวงการรัฐบาล ปัญหาชนกลุ่มน้อยชาวมุสลิมและค่านิยมของสังคมที่ไม่เกื้อกูต่อระบบประชาธิปไตย เป็นต้น ทางด้านเศรษฐกิจก็เช่นกัน ปรากฏว่ามีปัญหาต่าง ๆ เช่นปัญหาประสิทธิภาพของแรงงาน การว่างงาน การพัฒนาอุตสาหกรรม ปัญหาเศรษฐกิจสำคัญคือ นโยบายการปฏิรูปที่ดิน ซึ่งถูกขัดขวางจากบรรดาเจ้าของที่ดินรายใหญ่ที่ต้องการรักษาสถานภาพเดิมของตน ดังนั้น ในขณะที่เศรษฐกิจของประเทศขึ้นอยู่กับผลผลิตทางการเกษตรเป็นส่วนใหญ่ แต่เกษตรกรขาดแรงจูงใจในการเพิ่มผลผลิต เพราะตนไม่มีกรรมสิทธิ์ในที่ดิน การผลิตจึงไม่ได้ผลเท่าที่ควร ดังนั้นอำนาจทางเศรษฐกิจยังคงอยู่ในมือของชนกลุ่มน้อย จากสภาพความเสื่อมโทรมทางสังคม เศรษฐกิจดังกล่าวมาข้างต้น ทำให้พฤติกรรมทางการเมืองอยู่ในลักษณะของการผูกขาดโดยระบบชนชั้น การต่อสู้ทางการเมืองในระบบสองพรรคก็เป็นระบบที่เกิดขึ้นจากความต้องการแสวงหาอำนาจของผู้นำทางการเมือง มากกว่าความแตกต่างในอุดมการณ์ทางการเมือง นโยบายในการเลือกตั้งแต่ละครั้งก็ขึ้นอยู่กับอุดมการณ์ของผู้นำ การย้ายพรรคก็เป็นสิ่งที่ชอบธรรม นอกจากนี้ การแข่งขันทางการเมืองก็ดำเนินไปเพื่อผลประโยชน์ของครอบครัว และพวกพ้องมากกว่าผลประโยชน์ของส่วนรวม โครงสร้างทางสังคม เศรษฐกิจ และพฤติกรรมทางการเมือง ไม่สามารถขจัดความไม่เสมอภาค และความไม่เป็นธรรมในสังคมให้หมดไป ดังนั้น ตราบใดที่ผู้นำทางการเมืองไม่สามารถพิจารณาถึงความแตกต่างระหว่างผลประโยชน์ส่วนตัว และความรับผิดชอบต่อสังคมได้แล้ว พฤติกรรมของผู้นำก็จะยังคงดำเนินไปเพื่อประโยชน์ส่วนตัวอยู่เรื่อยไป ความเป็นธรรมในสังคมไม่ว่าด้านสังคม เศรษฐกิจ และการเมือง ไม่อาจเกิดขึ้นได้ และการปกครองก็ยังคงจำกัดอยู่ในกลุ่มชั้นสูง แต่เพียงชนชั้นเดียวตลอดไป ดังเช่นที่เป็นมาในอดีต