การสอบสวนซ้ำ

Abstract

การสอบสวนเป็นกระบวนการยุติธรรมที่สำคัญขั้นตอนหนึ่งที่ใช้กลั่นกรองผู้ต้องหาที่ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดทางอาญา ก่อนที่จะขึ้นไปสู่การพิจารณาคดีของศาล การสอบสวนเป็นการรวบรวมพยานหลักฐานและการดำเนินการทั้งหลายอื่นตามบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ซึ่งได้กระทำไปเกี่ยวกับความผิดที่กล่าวหาเพื่อที่จะทราบข้อเท็จจริงหรือพิสูจน์ความผิด และเพื่อจะเอาตัวผู้กระทำผิดมาฟ้องลงโทษ และนอกจากพนักงานสอบสวนจะต้องรวบรวมพยานหลักฐานต่างๆ นั้นแล้ว สิ่งสำคัญที่จะขาดเสียมิได้ในกระบวนการสอบสวนก็คือ การสอบสวนผู้ต้องหา ในการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีทางอาญามีหลักสำคัญประการหนึ่งที่ยึดถือและนำหลักดังกล่าวมาบัญญัติไว้ในกฎหมาย คือ หลักที่ว่า ห้ามมิให้มีการดำเนินกระบวนพิจารณาซ้ำในความผิดเดียวกัน หลักกฎหมายดังกล่าวนี้มีขึ้นเพื่อให้ความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้กระทำความผิด ในขณะเดียวกันก็เป็นหลักกฎหมายที่ช่วยให้รัฐได้ดำเนินคดีไปด้วยความรวดเร็ว แต่เนื่องจากบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบันโดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับการสอบสวนกลับมีบทบัญญัติที่ไม่ชัดเจนว่า จะนำหลักกฎหมายดังกล่าวนี้ไปใช้บังคับด้วยหรือไม่ หากนำไปใช้บังคับควรจะอยู่ภายใต้เงื่อนไขอย่างใด และพยานหลักฐานใหม่ที่สำคัญแก่คดีอันจะทำให้พนักงานสอบสวนมีอำนาจสอบสวนในเรื่องเดียวกันนั้นอีกแม้จะมีคำสั่งเด็ดขาดไม่ฟ้องคดีของพนักงานอัยการแล้ว ก็ไม่มีขอบเขตความหมายที่ชัดเจน ด้วยความไม่ชัดเจนดังกล่าวนี้การดำเนินคดีอาญาในชั้นสอบสวนจึงไม่อาจให้ความคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของผู้ต้องหาได้สมดังที่มีหลักกฎหมายดังที่ได้กล่าวข้างต้น วิทยานิพนธ์นี้มุ่งที่จะชี้ให้เห็นปัญหาต่างๆ อันเกิดจากบทบัญญัติในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ตลอดจนเน้นถึงความสำคัญและความจำเป็นที่จะต้องมีการปรับปรุงแก้ไข โดยวัตถุประสงค์ของการเสนอแนะเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวก็เพื่อให้บุคคลที่ตกเป็นผู้ต้องหาได้รับความคุ้มครองในการดำเนินคดีซึ่งจะก่อให้เกิดความเชื่อถือและศรัทธาต่อการใช้อำนาจของรัฐอันจำเป็นจะต้องมีในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา เพื่อที่จะก่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยในสังคม