ความเชื่อมโยงของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็กในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

Abstract

งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเชื่อมโยงของกิจกรรมทางเศรษฐกิจของโรงงานอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็กในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลโดยศึกษาลักษณะความเชื่อมโยงของอุตสาหกรรมเครื่องหนังกับกิจกรรมทางเศรษฐกิจอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องในลักษณะของความเชื่อมโยงทางด้านหน้า ซึ่งได้แก่ แหล่งตลาด การจำหน่าย และการขนส่ง และความเชื่อมโยงทางด้านหลัง ได้แก่ แหล่งวัตถุดิบ และรูปแบบการผลิตเครื่องหนังต่าง ๆ ซึ่งวัตถุดิบที่นำมาใช้ในการผลิตหนังฟอกนั้นมี 2 ประเภท คือ หนังฟอกและวัสดุประกอบและวัสดุตกแต่ง ได้แก่ วัสดุซับใน กระดุม ด้าย ซิป ล้อลาก โลหะ และศึกษาถึงรูปแบบการกระจายตัวของโรงงานรวมถึงปัจจัยที่มีส่วนสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาของอุตสาหกรรมไปได้ในทิศทางที่เหมาะสม การวิจัยได้ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการสอบถามผู้ประกอบการโรงงานอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็กที่มีจำนวนคนงานน้อยกว่า 50 คนที่ได้รับอนุญาตจากกรมโรงงานอุตสาหกรรมในการเปิดดำเนินกิจการ โดยเน้นเฉพาะโรงงานที่ผลิตเครื่องหนังประเภทรองเท้า กระเป๋า ถุงมือ เข็มขัด สายนาฬิกา สายหนัง ของที่ระลึกและของเล่นสุนัข จำนวนทั้งสิ้น 78โรงงาน ใน 14 เขตของกรุงเทพมหานครและ 6 อำเภอในปริมณฑล ผลการวิจัยพบว่า โรงงานอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็กส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ทางด้านตะวันออกและด้านใต้ของกรุงเทพมหานครและกระจายออกสู่พื้นที่ปริมณฑลในจังหวัดสมุทรปราการมากที่สุด เพราะเป็นพื้นที่ที่ดำเนินกิจการมาเป็นเวลานานและมีความสะดวกในเรื่องของการเข้าถึงแหล่งวัตถุดิบ ซึ่งโรงงานมีรูปแบบการดำเนินการเองทั้งหมดตั้งแต่การผลิต การจัดหาวัตถุดิบและการขนส่ง ในด้านความเชื่อมโยงของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ พบว่า โรงงานอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็กมีความเชื่อมโยงกับแหล่งวัตถุดิบภายในกรุงเทพมหานครและปริมณฑลเท่านั้น โดยวัตถุดิบประเภทหนังฟอกจะเชื่อมโยงกับผู้จำหน่ายทั้งจากโรงงานและร้านค้าตัวแทนจำหน่าย ส่วนวัตถุดิบอื่นๆจะเชื่อมโยงกับร้านค้าตัวแทนจำหน่ายเท่านั้น ในส่วนของความเชื่อมโยงทางด้านตลาดจะเชื่อมโยงกับตลาดภายในประเทศมากกว่าตลาดต่างประเทศ สำหรับปัจจัยที่สนับสนุนให้เกิดการพัฒนาอุตสาหกรรมเครื่องหนังขนาดเล็ก คือเรื่องของการเข้าถึงแหล่งวัตถุดิบ ตลาด และแรงงาน ดังนั้นเพื่อให้อุตสาหกรรมเครื่องหนังสามารถดำเนินการต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพจึงควรกำหนดพื้นที่ของโรงงานอุตสาหกรรมให้มีความสอดคล้องกับปัจจัยสนับสนุนต่าง ๆ เพื่อให้เกิดการประหยัดและลดต้นทุนในการผลิตได้