ปัญหากฎหมายในการคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิด

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงการคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิดตามกฎหมายไทย วิเคราะห์เปรียบเทียบกับการคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิดตามกฎหมายสหรัฐอเมริกาและกฎหมายเยอรมัน โดยพิจารณาปัญหาขอบเขตของการเป็นอาสาสมัคร ปัญหาที่เกี่ยวเนื่องกับความรับผิดเพื่อละเมิดของอาสาสมัคร ปัญหาความรับผิดเพื่อละเมิดในนิติสัมพันธ์ระหว่างองค์กรสาธารณประโยชน์กับอาสาสมัคร และปัญหาการคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิด จากการศึกษาพบว่า เมื่ออาสาสมัครทำละเมิด อาสาสมัครต้องรับผิดเป็นส่วนตัว เนื่องจากผลทางกฎหมายในท้ายที่สุดของนิติสัมพันธ์ระหว่างองค์กรสาธารณประโยชน์กับอาสาสมัคร ไม่ว่าในลักษณะของนิติบุคคลกับผู้แทนหรือผู้มีอำนาจทำการแทน หรือนายจ้างกับลูกจ้าง หรือตัวการกับตัวแทน ล้วนแล้วแต่มีผลให้อาสาสมัครยังต้องรับผิดเป็นส่วนตัว และไม่มีกฎหมายคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิด ไม่ว่าหลักกฎหมายนิรโทษกรรมตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ หรือกฎหมายใกล้เคียงกับการปฏิบัติงานของอาสาสมัครอย่างพระราชบัญญัติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ. 2550 ดังนั้น จึงเห็นควรเสนอแนะให้บัญญัติกฎหมายเฉพาะว่าด้วยการคุ้มครองอาสาสมัครจากความรับผิดเพื่อละเมิด สาระสำคัญกล่าวถึงคุ้มครองอาสาสมัครที่ปฏิบัติงานโดยไม่ได้รับค่าตอบแทนในองค์กรสาธารณประโยชน์ภาคเอกชน หากอาสาสมัครทำละเมิดโดยประมาทเลินเล่อธรรมดาในระหว่างการปฏิบัติงาน จะได้รับการยกเว้นไม่ต้องรับผิดเป็นส่วนตัว แต่ให้องค์กรสาธารณประโยชน์รับผิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนผู้เสียหาย และไม่สามารถใช้สิทธิไล่เบี้ยอาสาสมัครได้ อย่างไรก็ตาม หากอาสาสมัครทำละเมิดโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง อาสาสมัครยังต้องรับผิดเป็นส่วนตัว แนวทางการแก้ไขปัญหาดังกล่าวเสนอขึ้นเพื่อให้อาสาสมัครที่ปฏิบัติงานโดยอุทิศตนเพื่อส่วนรวมได้รับการคุ้มครองตามกฎหมายอย่างแท้จริง