อิทธิพลทางการเมืองของกลุ่มผลประโยชน์ที่มีต่อการกำหนดนโยบายของรัฐบาล : ศึกษากรณีชมรมธุรกิจการค้าระหว่างประเทศระหว่าง พ.ศ. 2528-พ.ศ. 2536

Abstract

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงการก่อตัวและบทบาทของชมรมธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ ในฐานะกลุ่มผลประโยชน์อาชีพ ตัวแทนออกของ (ชิปปิ้ง) ในการคุ้มครองแสวงหา ต่อรอง และประสานผลประโยชน์ ตอบสนองความต้องการของสมาชิก จนมีอิทธิพลเหนือการกำหนดนโยบายของรัฐบาล วิธีการศึกษาที่ใช้ อาศัยวิธีการศึกษาจากข้อมูล เอกสาร การสังเกตการณ์แบบเข้ามีส่วนร่วมในเหตุการณ์และการสัมภาษณ์ ผลการศึกษาพบว่า ชมรมธุรกิจการค้าระหว่างประเทศเป็นองค์กรอาชีพตัวแทนออกของที่ซ้ำซ้อนกับสมาคมชิปปิ้งแห่งประเทศไทย ซึ่งก่อตัวขึ้นเนื่องจากความคิดเห็นขัดแย้งกันในกรณี ผลกระทบจากนโยบายของรัฐบาลในการนำระบบควบคุมตัวแทนออกของมาใช้ปฏิบัติ จึงได้แยกกลุ่มออกมาจัดตั้งองค์กรใหม่ และแสดงบทบาททั้งในการคุ้มครอง และแสวงหาผลประโยชน์ให้แก่สมาชิกเป็นหลัก ซึ่งเบี่ยงเบนไปจากกลุ่มผลประโยชน์ในระบบการเมืองแบบประชาธิปไตย ที่จะต้องกระทำเพื่อผลประโยชน์ของสาธารณชนด้วยคือ การรับผิดชอบต่อสังคม ตามหลักการกำหนดนโยบายของรัฐบาล ในขณะที่ปัจจัยต่าง ๆ ของชมรมขาดศักยภาพในการแสดงบทบาทให้เกิดประสิทธิผล ผลการศึกษามีข้อเสนอแนะว่า ควรสนับสนุนและพัฒนากลุ่มชิปปิ้งให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันเป็นสภาชิปปิ้ง เช่น สมาคมอาชีพอิสระอื่นๆ มีฐานะเป็นผู้คอยดูแลให้คำแนะนำในการปฏิบัติงานออกของและคุ้มครองผู้บริโภคเป็นองค์กรที่เข้มแข็ง เพื่อมีพลังในการต่อรอง และสัมพันธ์กับพรรคการเมืองให้เป็นฝ่ายสนับสนุน ส่วนระบบราชการควรเปลี่ยนบทบาทจากการกำกับการปฏิบัติการลงไปเป็นการดูแลช่วยเหลือและกำกับมาตรฐานเท่านั้น