ความรับผิดทางแพ่งในการขนส่งสินค้าอันตราย

Abstract

ในปัจจุบัน ประเทศไทยได้มีนำเข้าสินค้าอันตรายเพื่อใช้ในทางอุตสาหกรรม พาณิชย์กรรม เกษตรกรรม หรือใช้ในทางครัวเรือนมากขึ้นทุกปีๆ การขนส่งจึงเข้ามามีบทบาทมากในการที่จะทำให้สินค้าอันตรายเหล่านั้นถึงมือผู้บริโภคได้ แต่แม้จะมีหลักเกณฑ์ที่ให้ผู้ประกอบการขนส่งสินค้าอันตรายต้องปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัดแล้วก็ตาม แต่ก็ยังมีอุบัติเหตุที่เกิดจากการขนส่งสินค้าอันตรายอันส่งผลกระทบต่อชีวิต สุขภาพ อนามัยของมนุษย์หรือทรัพย์สินและอาจจะก่อให้เกิดมลพิษทางสิ่งแวดล้อมอีกด้วย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยเรื่องละเมิด กำหนดให้ผู้ที่จะต้องรับผิดคือ ผู้ที่ครอบครองสินค้าอันตรายหรือยานพาหนะในขณะที่เกิดความเสียหาย แต่บุคคลดังกล่าวที่เป็นผู้ขับขี่หรือลูกจ้างของผู้ขนส่ง อยู่ในสถานะทางการเงินไม่เพียงพอในการชดใช้ค่าเสียหายที่เป็นจำนวนมากได้ ต่อมาได้มีพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 และพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535 ที่กำหนดให้ผู้ขนส่งจะต้องรับผิดในความเสียหายที่เกิดจากการครอบครองสินค้าอันตราย แต่ก็ยังไม่สอดคล้องกับหลักเกณฑ์ระหว่างประเทศตาม Convention on Civil Liability for Damage caused during Carriage of Dangerous Goods by Road, Rail and Inland Navigation Vessels (CRTD) ที่ว่าด้วยเรื่องความรับผิดของผู้ขนส่งที่จะต้องมีการจำกัดความรับผิดเอาไว้ เพราะหากให้ผู้ขนส่งรับภาระในเรื่องค่าสินไหมทดแทนในจำนวนที่สูงแล้ว ผู้ขนส่งก็อาจจะปรับค่าระวางการขนส่งให้สูงขึ้น และจะส่งผลกระทบในเรื่องราคาของสินค้าที่อาจจะต้องปรับสูงขึ้นตามไปด้วย ผู้เขียนจึงมีข้อเสนอแนะว่าประเทศไทยควรจะมีกฎหมายเฉพาะ ที่ว่าด้วยเรื่องความรับผิดทางแพ่งในการขนส่งสินค้าอันตรายโดยนำหลักการของ Convention on Civil Liability for Damage caused during Carriage of Dangerous Goods by Road, Rail and Inland Navigation Vessels (CRTD) มาปรับใช้ โดยกำหนดให้ผู้ขนส่งและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการขนส่งสินค้าอันตรายคนอื่นๆ ที่ไม่ได้ปฏิบัติตามหน้าที่ที่กฎหมายบัญญัติไว้เกี่ยวกับการจัดการสินค้าอันตราย จะต้องเป็นผู้รับผิดโดยตรง จัดให้มีระบบประกันภัยภาคบังคับ และจัดตั้งกองทุนทดแทนความเสียหายจากการขนส่งสินค้าอันตราย ทั้งนี้ เพื่อให้ผู้ที่ได้รับความเสียหายได้รับการชดใช้ค่าสินไหมทดแทนอย่างเพียงพอ และในขณะเดียวกันก็จะไม่ส่งผลกระทบถึงธุรกิจของผู้ขนส่งสินค้าอันตรายมากจนเกินไปนัก