การกำหนดความผิดอาญาฐานให้สินบนแก่พยานบุคคลและฐานพยานบุคคลรับสินบน

Abstract

ปัญหาการให้สินบนแก่พยานบุคคลและพยานบุคคลรับสินบนเป็นปัญหาอาชญากรรมซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อการดำเนินคดีในกระบวนการยุติธรรมและยังเป็นอาชญากรรมที่ยากต่อการแสวงหาพยานหลักฐานในการกระทำความผิดเพราะผู้ให้และผู้รับอาจร่วมมือกันปกปิดการกระทำความผิด ทั้งนี้ การให้สินบนแก่พยานบุคคลยังเป็นการกระทำรูปแบบหนึ่งของความผิดอาญาฐานขัดขวางกระบวนการยุติธรรม (Obstruction of Justice) ตามอนุสัญญาสหประชาชาติเพื่อการต่อต้านองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ ค.ศ. 2000 ซึ่งประเทศต่างๆ สามารถนำกฎหมายอาญาที่ได้บัญญัติฐานความผิดเกี่ยวกับการขัดขวางกระบวนการยุติธรรมมาปรับใช้ได้ เช่น ความผิดฐานยุ่งเหยิงกับพยานบุคคล ความผิดฐานให้สินบนแก่พยานบุคคล ความผิดฐานพยานบุคคลรับสินบน สำหรับประเทศไทยนั้นประมวลกฎหมายอาญาไม่ได้บัญญัติความผิดฐานให้สินบนแก่พยานบุคคลและฐานพยานบุคคลรับสินบนไว้ การลงโทษผู้กระทำความผิดจึงต้องนำบทบัญญัติทั่วไปในเรื่องของตัวการ ผู้ใช้ และผู้สนับสนุนตามมาตรา 83 มาตรา 84 และมาตรา 86 มาปรับใช้แล้วแต่กรณีกับฐานความผิดที่เกี่ยวข้องซึ่งฝ่ายโจทก์จะต้องพิสูจน์องค์ประกอบของความผิดและองค์ประกอบในเรื่องของตัวการ ผู้ใช้ และผู้สนับสนุนด้วย ด้วยเหตุดังกล่าว วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงมุ่งศึกษาความผิดฐานขัดขวางกระบวนการยุติธรรมในอนุสัญญาสหประชาชาติเพื่อการต่อต้านองค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ ค.ศ. 2000 และบทบัญญัติความผิดอาญาฐานให้สินบนแก่พยานบุคคลและฐานพยานบุคคลรับสินบนในกฎหมายของต่างประเทศ ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศออสเตรเลีย ประเทศสิงคโปร์ ประเทศฝรั่งเศส และประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยศึกษาเปรียบเทียบในประเด็นเกี่ยวกับการบัญญัติองค์ประกอบของความผิด ได้แก่ ผู้กระทำความผิด การกระทำความผิด รูปแบบของสินบน เจตนาพิเศษ และการกำหนดบทลงโทษ ทางอาญา ทั้งนี้ เพื่อนำไปสู่แนวทางการบัญญัติความผิดอาญาฐานให้สินบนแก่พยานบุคคลและฐานพยานบุคคลรับสินบนให้สอดคล้องกับระบบกฎหมายไทย จากการศึกษาพบว่าประเทศไทยควรบัญญัติความผิดอาญาฐานให้สินบนแก่พยานบุคคลและฐานพยานบุคคลรับสินบนเป็นฐานความผิดเฉพาะไว้ในรูปแบบการแก้ไขเพิ่มเติมฐานความผิดในประมวลกฎหมายอาญาซึ่งเป็นบทกฎหมายทั่วไปเพื่อให้สามารถลงโทษผู้กระทำความผิดได้ รวมถึงป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการให้หรือรับสินบนของพยานบุคคลและคุ้มครองการดำเนินคดีในกระบวนการยุติธรรม