อิทธิพลโครงสร้างของครอบครัวในชนบทไทยต่อการศึกษา ของสมาชิกในครอบครัว : ศึกษารายกรณีโรงเรียนพยัคฆภูมิวิทยาคาร อำเภอพยัคฆภูมิพิสัย จังหวัดมหาสารคาม

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบลักษณะโครงสร้างของสถาบันครอบครัวในสังคมชนบทไทยที่แตกต่างกัน กับการเข้าไปมีอิทธิพลต่อการศึกษาของสมาชิกในครอบครัว โดยมีสมมติฐานว่า ลักษณะโครงสร้างทางด้านเศรษฐกิจและสังคมของครอบครัวได้แก่ การศึกษา อาชีพ และรายได้ของครอบครัวมีความสัมพันธ์ในเชิงสอดคล้องกับการเข้าไปมีอิทธิพลต่อการกำหนดแผนการเรียน และผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียน ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ได้มาจากครอบครัวที่มีสมาชิกในครอบครัวศึกษาอยู่ในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนพยัคฆภูมิวิทยา-คาร 221 คน จาก 221 ครอบครัว โดยใช้แบบสอบถามเป็นแนวทางในการสัมภาษณ์ ได้ใช้ค่าสถิติ G (GAMMA) ในการวิเคราะห์หาทิศทางความสัมพันธ์ และทดสอบความสัมพันธ์ตามสมมติฐานด้วยค่า X2 และการควบคุมตัวแปร ผลการวิจัยพบว่าลักษณะโครงสร้างของครอบครัวที่เข้าไปมีอิทธิพลต่อการกำหนดแผนการเรียนของนักเรียนในเชิงสอดคล้องมากที่สุดคือ ลักษณะโครงสร้างทางด้านการศึกษา และรองลงมา คือ โครงสร้างทางด้านอาชีพ ซึ่งมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .05 (G = .33 และ .25) ส่วนลักษณะโครงสร้างของครอบครัวทางด้านรายได้นั้นเข้าไปมีอิทธิพลในระดับที่ต่ำมาก จนอาจกล่าวได้ว่าไม่มีอิทธิพลเลย ทางด้านผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนพบว่า อิทธิพลของโครงสร้างครอบครัวที่มีความสัมพันธ์กับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในเชิงสองคล้องคือ ลักษณะโครงสร้างทางด้านการศึกษาเท่านั้น ส่วนลักษณะโครงสร้างของครอบครัวทางด้านอาชีพและรายได้นั้น ถือได้ว่าไม่ได้เข้าไปมีอิทธิพลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนในเชิงสอดคล้องเลย จากผลการวิจัยทั้งหมดจึงสรุปได้ว่า ลักษณะโครงสร้างของครอบครัวในสังคมชนบทไทยที่ก่อให้เกิดความแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัดเจน คือ ลักษณะโครงสร้างทางด้านการศึกษา ซึ่งใช้เป็นหลักเกณฑ์ในการแบ่งชนชั้นในสังคมได้ เพราะว่าความแตกต่างกันทางด้านการศึกษาเป็นเหตุเป็นผลให้บุคคลตลอดจนครอบครัวสามารถรักษาสถานภาพเดิมและเลื่อนชั้นทางสังคมให้สูงขึ้นได้