พัฒนาการและรูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนวัดราชาและชุมชนบ้านญวนสามเสน กรุงเทพมหานคร

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพัฒนาการการตั้งถิ่นฐานของชุมชนวัดราชา และชุมชนบ้านญวนสามเสนตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน 2) ศึกษารูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนความสัมพันธ์ระหว่างวิถีชีวิต ระบบกิจกรรม และการใช้พื้นที่ของชุมชนวัดราชาและชุมชนบ้านญวนสามเสน 3) ศึกษาปัญหาเกี่ยวกับการตั้งถิ่นฐานและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการตั้งถิ่นฐานของชุมชนวัดราชาและชุมชนบ้านญวนสามเสน 4) เสนอแนะแนวทางการแก้ไขปัญหาและรูปแบบการตั้งถิ่นฐานที่เหมาะสมในอนาคตสำหรับชุมชน ผลการศึกษาพบว่าชุมชนบ้านญวนสามเสนเป็นที่ตั้งของโบสถ์คาทอลิกสองแห่งประชาชนมีความแตกต่างกันทางด้านเชื้อชาติ ได้แก่ โปรตุเกส เขมร ญวน แต่สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างกลมเกลียว โดยมีโบสถ์เป็นศูนย์รวมจิตใจ ปัจจุบันสภาพสังคมยังคมมีความเข้มแข็ง เนื่องจากเป็นกลุ่มคริสตชนที่อาศัยสืบทอดตั้งแต่บรรพบุรุษ การรวมกลุ่มและปฏิสัมพันธ์ของคนในชุมชนยังมีอยู่อย่างสม่ำเสมอ ส่งผลให้การพัฒนาทางกายภาพในพื้นที่ สามารถทำได้โดยง่ายในขณะที่ชุมชนวัดราชา มีการแบ่งพื้นที่ของกลุ่มบ้านเรือนและอาณาเขตของวัดราชาธิวาสแยกกันอย่างชัดเจน ชาวบ้านขาดความผูกพันกับถิ่นที่อยู่ มีการย้ายเข้าย้ายออกอยู่เสมอ จึงทำให้ขาดความต่อเนื่องของประชากรเดิมในพื้นที่ สภาพสังคงมีความอ่อนแอ เอกลักษณ์และระบบของชุมชนเดิมจึงค่อย ๆ จางหายไป ข้อเสนอแนะในการพัฒนาชุมชนวัดราชาและชุมชนบ้านญวนสามเสน ได้แก่ การใช้ข้อบัญญัติกรุงเทพมหานครเข้ามาควบคุมความสูงของอาคารในพื้นที่เพื่อรักษาทัศนียภาพของที่สวยงามให้ยังคงอยู่ การใช้มาตรการจัดระเบียบเพื่อให้พื้นที่เกิดความเรียบร้อย ตลอดจนการอนุรักษ์โบราณสถานและบ้านโบราณเพื่อใช้ส่งเสริมให้เกิดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม