ผลทางกฎหมายจากการรับพันธะข้อ 8 ต่อการทำธุรกรรมกับประเทศที่เป็นภาคีและ มิใช่ภาคีของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ

Abstract

วัตถุประสงค์สำคัญของวิทยานิพนธ์นี้ มุ่งหมายที่จะศึกษาถึงผลทางกฎหมายของการรับพันธะข้อ 8 ต่อการทำธุรกรรมระหว่างประเทศของไทยว่า เมื่อประเทศไทยมีการเปิดเสรีทางการเงินซึ่งเป็นประโยชน์ทั้งต่อการค้า การลงทุนของไทยในต่างประเทศ และการที่ประเทศต่าง ๆ จะเข้ามาติดต่อสัมพันธ์ทางการค้าการลงทุนกับประเทศไทย ประเทศไทยจะประสบปัญหาหรือไม่อย่างไรในการทำธุรกรรมกับประเทศที่มีการควบคุมการปริวรรตเงินตรา และกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตราของไทยจะเป็นอุปสรรคหรือไม่ต่อการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ โดยพิจารณาจากการทำธุรกรรมทั้งกับประเทศภาคีและมิใช่ภาคีของกองทุนฯ ผลการศึกษาพบว่า พันธะข้อ 8 มีผลโดยตรงต่อการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ หลักการสำคัญของพันธะข้อ 8 มี 3 ประการ โดยหลักการเกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงจากการเลือกปฏิบัติเกี่ยวกับเงินตราและการรับแลกเปลี่ยนเงินสกุลของตนที่ต่างประเทศถืออยู่นั้น ประเทศต่าง ๆ ส่วนใหญ่ทั้งประเทศสมาชิกและมิใช่สมาชิกกองทุนฯ ต่างก็มิได้กระทำการขัดกับหลักการดังกล่าวเลย ดังนั้นปัญหาที่เป็นอุปสรรคต่อการทำธุรกรรมระหว่างประเทศตามพันธะข้อ 8 จึงมีประเด็นเดียวคือการที่รัฐมีข้อจำกัดทางการเงินเพื่อธุรกรรมเดินสะพัดระหว่างประเทศและการที่กองทุนฯ ยินยอมให้รัฐมีการควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตรา การที่รัฐสมาชิกกองทุนฯ จะพบอุปสรรคในการทำธุรกรรมระหว่างประเทศสมาชิก ซึ่งเกิดจากการคู่สัญญามีข้อจำกัดทางการเงินหรือการควบคุมทางด้านเงินตราหรือไม่ ขึ้นอยู่กับการปรับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นให้เข้ากับองค์ประกอบของพันธะข้อ 8 มาตรา 2(ข) และแนวทางในการแก้ปัญหาก็เป็นไปตามข้อตกลงกองทุนฯ ในการที่รัฐสมาชิกทำธุรกรรมกับรัฐที่มิใช่สมาชิกกองทุนฯ รัฐสมาชิกจะต้องพบอุปสรรคจากการที่รัฐที่มิใช่สมาชิกมีข้อจำกัดทางการเงินและการควบคุมทางด้านเงินตรา แนวทางในการแก้ปัญหาจะเป็นไปตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศ อย่างไรก็ตามยังมีแนวทางในการแก้ปัญหาที่ใช้ได้ในทั้ง 2 กรณี คือ การระบุข้อกำหนดให้คู่สัญญาปฏิบัติตาม การทำความตกลงแบบทวิภาคี และการเข้าเป็นภาคีในองค์การประกันการลงทุนพหุภาคี แต่การทำความตกลงทวิภาคีกับประเทศที่มีความไม่มั่นคงทางการเมือง เช่น กัมพูชา ควรจะมีการตั้งคณะกรรมการร่วมทางเศรษฐกิจ ระหว่างประเทศไทยกับประเทศดังกล่าวเพื่อให้การค้า การลงทุนของไทยในประเทศนั้นได้รับความคุ้มครองแม้จะมีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลในภายหลัง และเมื่อพิจารณาถึงกฎหมายควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตราของไทยก็พบว่ามิได้สร้างอุปสรรคหรือปัญหาโดยตรงต่อการทำธุรกรรมระหว่างประเทศ เป็นเพียงแต่กลไกของรัฐที่ใช้ในการควบคุมการไหลเข้าออกของเงินตราเท่านั้น