การประยุกต์ใช้งานรังวัดดาวเทียมจีพีเอสสำหรับหมุดควบคุมทางดิ่ง ในโครงวการสร้างอ่างเก็บน้ำ

Abstract

ปัจจุบันเทคโนโลยีได้พัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็ว ในด้านการสำรวจก็เช่นเดียวกัน ได้มีการส่งดาวเทียมระบบจีพีเอส (Global Positioning System) ขึ้นเพื่อใช้ในการรังวัดดาวเทียม ทำให้การสำรวจทำงานได้สะดวกรวดเร็วขึ้น เพียงแต่นำเครื่องรับสัญญาณไปตั้งตรงจุดที่ต้องการทราบค่าพิกัด โดยแต่ละจุดไม่จำเป็นต้องมองเห็นซึ่งกันและกัน การรังวัดเป็นอิสระไม่ขึ้นต่อ สภาพภูมิประเทศ, ภูมิอากาศ และ เวลา การวิจัยครั้งนี้ใช้เครื่องรับสัญญาณดาวเทียมจีพีเอสของบริษัท Trimble รุ่น 4000SE ซึ่งรับสัญญาณได้เฉพาะคลื่น L1 โปรแกรมประมวลผลเส้นฐาน Trimvec และโปรแกรมประมวลผลโครงข่าย Trimnet ของบริษัท Trimble สมรรถนะของเครื่องมือให้ค่าความถูกต้อง ทางราบ 1 ซม. +/- (2 PPM.X ความยาวเส้นฐาน) และ ทางดิ่ง 2 ซม. +/- (2 PPM.X ความยาวเส้นฐาน) การวิจัยครั้งนี้มุ่งไปในการสร้างหมุดควบคุมทางดิ่ง เนื่องด้วยหมุดควบคุมทางราบได้มีการวิจัยแล้วว่าสามารถใช้งานได้ดี ส่วนหมุดควบคุมทางดิ่งยังมีข้อมูลที่จะเชื่อมโยงพื้นผิวรูปทรงรีกับพื้นผิวยีออยไม่เพียงพอ เนื่องจากพื้นผิวอ้างอิงของการรังวัดดาวเทียมจีพีเอสเป็นทรงรี WGS84 ส่วนพื้นผิวอ้างอิงของหมุดควบคุมทางดิ่งเป็นยีออย ซึ่งตัวแทนที่ดีที่สุดของยีออย คือพื้นผิวระดับน้ำทะเลปานกลาง การวิจัยมุ่งที่จะแก้ไขปัญหาในการสร้างหมุดควบคุมทางดิ่งนี้ การวิจัยครั้งนี้อยู่บริเวณพื้นที่ใน กิ่งอำเภอสบเมย และ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัด แม่ฮ่องสอน พื้นที่ประมาณ 2,500 ตร.กม. ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ลักษณะภูเขา โครงข่ายหมุดควบคุมทางดิ่งจากงานรังวัดดาวเทียมประกอบด้วยเส้นฐาน 35 เส้น หมุดควบคุมทางดิ่ง 20 หมุด การรังวัดดาวเทียมจีพีเอสจะให้ค่าระดับเป็นความสูงเหนือพื้นผิวอ้างอิงทรงรี ส่วนค่าระดับที่ใช้งานจะเป็นค่าระดับเหนือพื้นผิวอ้างอิงยีออย ในการวิจัยครั้งนี้ใช้ค่าระดับจากการเดินระดับในเกณฑ์งานชั้นสาม เป็นค่าระดับอ้างอิงของหมุดควบคุมทางดิ่งหลัก การทอนค่าความสูงเหนือทรงรีจากการรังวัดดาวทียม เป็นค่าระดับเหนือยีออย ใช้วิธีการปรับแก้โครงข่าย โดยการตรึงหมุดหลักฐานทางดิ่งที่มีค่าระดับแล้วตั้งแต่ 1 ถึง 7 หมุด จากผลการวิจัยพบว่า หมุดควบคุมทางดิ่งหลักใช้เพียง 4 หมุด ซึ่งแต่ละหมุดห่างกัน 20 กม. ก็เพียงพอ ค่าระดับที่ได้จากการรังวัดดาวเทียม เมื่อมีหมุดควบคุมทางดิ่งหลัก 4 หมุด จะมีค่าคลาดเคลื่อนจากการเดินระดับ โดยมีค่าเฉลี่ยความคลาดเคลื่อนเท่ากับ -0.001 เมตร และค่าส่วนเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.030 เมตร จากการตรวจสอบค่าต่างระดับตามแนวเส้นฐาน ระหว่างการรังวัดดาวเทียมและการเดินระดับ มีค่าเฉลี่ยความคลาดเคลื่อนเท่ากับ -0.003 เมตร ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.036 เมตร ผ่านเกณฑ์งานชั้นสาม 15 เส้น ไม่ผ่าน 19 เส้น และมีค่าคงที่หนึ่งเส้น ผลลัพธ์ที่ได้แสดงว่าการรังวัดดาวเทียมจีพีเอส เพื่อสร้างหมุดควบคุมทางดิ่งสามารถนำไปใช้ในงาน ที่ไม่ต้องการความถูกต้องสูงมากนัก เช่น งานจุดบังคับภาพถ่ายทางอากาศ , งานทางลำลอง, งานศึกษาความเหมาะสมเบื้องต้น ฯลฯ