ปัจจัยที่กำหนดการลงทุนของไทยในจีน

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์สำคัญ เพื่อศึกษาปัจจัยที่กำหนดการลงทุนทางตรงระหว่างประเทศของไทยในจีน รวมทั้งลักษณะและโอกาสการลงทุน โดยศึกษาวิเคราะห์จากการสัมภาษณ์กรณีการลงทุนของบริษัทตัวอย่างจำนวน 15 บริษัท แบ่งเป็น 3 ภาค คือ ภาคอุตสาหกรรม ภาคเกษตรกรรมและภาคบริการ ระยะเวลาของการศึกษาจะครอบคลุมตั้งแต่ปี 2521 เป็นต้นมาซึ่งเป็นช่วงที่ประเทศจีนเริ่มเปิดประเทศรับการลงทุนจากต่างประเทศ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยที่กำหนดการลงทุนในจีนของธุรกิจไทยทั้ง 15 ราย สามารถอธิบายโดยทฤษฎีการสังเคราะห์ปัจจัยต่าง ๆ ที่กำหนดการลงทุนทางตรงในต่างประเทศ สรุปได้ 3 ประการ คือ ประการแรกปัจจัยด้านความได้เปรียบในการเป็นเจ้าของสินทรัพย์บางประการ พบในกรณีการลงทุนของธุรกิจอาหารสัตว์ ธุรกิจพลังงาน ธุรกิจเบียร์ ธุรกิจอะไหล่และการประกอบรถยนต์และธุรกิจเฟอร์นิเจอร์ มีใช้ความได้เปรียบจากการมีความรู้ทางด้านเทคโนโลยีการผลิตและการจัดการในสาขาธุรกิจนั้น ประการที่สอง ปัจจัยที่กำหนดการลงทุนที่พบในกรณีของธุรกิจแปรรูปน้ำมันรำข้าวเป็นปัจจัยด้านความได้เปรียบในการทำให้เป็นประโยชน์แก่องค์การด้วยตนเอง ประการที่สาม ปัจจัยทางด้านความได้เปรียบเฉพาะในแหล่งที่ตั้ง โดยเฉพาะปัจจัยด้านทรัพยากรพบในกรณีธุรกิจเฟอร์นิเจอร์ ธุรกิจเมลามีน ปัจจัยด้านขนาดและอัตราการเติบโตของตลาดประเทศจีน เป็นปัจจัยสำคัญกรณีการลงทุนของธุรกิจปิโตรเลียม ธุรกิจอะไหล่และการประกอบรถยนต์ ธุรกิจเบียร์ ธุรกิจสินค้า อุปโภคบริโภค ธุรกิจแปรรูปน้ำมันละหุ่งและการส่งออกข้าวหอมมะลิ ธุรกิจธนาคาร และธุรกิจค้าปลีก ปัจจัยด้านนโยบายรัฐบาลพบในกรณีธุรกิจพลังงาน ลักษณะการลงทุนในจีนในลักษณะการร่วมมือทางธุรกิจตามสัญญาและลักษณะการร่วมทุนได้รับความนิยมจากผู้ลงทุนเป็นอย่างมาก สำหรับโอกาสการลงทุนของไทยในจีนในภาคอุตสาหกรรมมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นแต่ อัตราความเสี่ยงก็สูงมากเช่นกัน ภาคเกษตรกรรมมีโอกาสการลงทุนสูงมากเพราะไทยมีความชำนาญและจีนสนับสนุน และโอกาสการลงทุนในภาคบริการมีไม่มาก การแข่งขันสูงและความเสี่ยงสูง