การคัดเลือกต้นยาสูบ (Nicotiana tbacum L.) ที่ต้านทานโรคตากบโดยการเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

Abstract

การคัดเลือกต้นยาสูบ (Nicotiana tabacum L.) พันธุ์เวอร์จิเนีย โคเกอร์ 347 เพื่อให้ได้ต้นที่ต้านทานโรคตากบ (frogeye) ทำโดยการนำส่วนของลำต้น, ก้านใบ และใบมาเลี้ยงเนื้อเยื่อในอาหารที่ดัดแปลงจากสูตร ของ Murashige และ Skooge (1962) ต้นใหม่ที่เกิดจากการเลี้ยงเนื้อเยื่อเมื่อนำไปทดสอบด้วย spore suspension ของเชื้อรา Cercospora nicotianae Ell & Ev. ที่มีจำนวนสปอร์ 40 x 2.5 x 105 สปอร์ต่อ 100 มิลลิลิตร ได้ต้นยาสูบที่สามารถต้านทานโรคสูง(ระดับ 2) ถึง 4 เปอร์เซ็นต์ แต่ต้นที่เพาะจากเมล็ดโดยตรงไม่ต้านทานโรค และเมื่อนำต้นที่ต้านทานโรคสูงมาเลี้ยงเนื้อเยื่ออีกครั้งหนึ่งแล้วนำไปทดสอบซ้ำต้นที่ได้ยังคงรักษาความต้านทานนั้นไว้ได้มี 3.33 เปอร์เซ็นต์ สำหรับการคัดเลือกแคลลัสที่ต้านทานต่อ spore suspension ที่มีจำนวนสปอร์ 30 x 2.5 x 105 สปอร์ต่อ 100 มิลลิลิตร ปรากฏว่ามีเปอร์เซ็นต์การรอดตายของแคลลัสถึง 16 เปอร์เซ็นต์ และเจริญเป็นต้นได้ 3.25 เปอร์เซ็นต์ และเจริญเป็นต้นได้ 3.25 เปอร์เซ็นต์ หลังจากนำออกปลูกเป็นต้นแล้วแล้วทดสอบซ้ำด้วย spore suspension พบว่าได้ต้นยาสูบที่มีความต้านทานโรคปานกลาง(ระดับ 3) ประมาณ 20 เปอร์เซ็นต์ ในทำนองเดียวกันได้ทดลองใช้สารพิษที่สกัดจากเชื้อรา C. nicotianae Ell &Ev. ในความเข้มข้น 2 เปอร์เซ็นต์ (2 กรัมในน้ำ 100 มิลลิลิตร) ผสมลงในอาหารที่ใช้เลี้ยงแคลลัสพบว่ามีเปอร์เซ็นต์การรอดตายประมาณ 16 เปอร์เซ็นต์ และเจริญเป็นต้นได้ 5.5 เปอร์เซ็นต์และเมื่อใช้สารพิษเข้มข้น 4 เปอร์เซ็นต์ พบว่ามีแคลลัสรอดตาย 12 เปอร์เซ็นต์ และเจริญเป็นต้นได้ 3.5 เปอร์เซ็นต์ เมื่อนำต้นที่รอดตายออกปลูก แล้วทดสอบซ้ำด้วย spore suspension ต้นพืชที่ได้จากแคลลัสซึ่งเลี้ยงในอาหารที่มีสารพิษ เข้มข้น 2 และ 4 เปอร์เซ็นต์ มีความต้านทานโรคปานกลางประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ และต้านทานสูงประมาณ 5 เปอร์เซ็นต์ตามลำดับ และเมื่อนำต้นที่ต้านทานโรคจากการทดลองนี้ไปนับจำนวนโครโมโซนพบว่าไม่มีความผิดปกติ คือยังมีจำนวนโครโมโซม 48 แท่ง