การสื่อสารและเครือข่ายของกลุ่มเพื่อน "อ"

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะการสื่อสารในพัฒนาการช่วงต่าง ๆ ของเครือข่ายเพื่อน “อ" และช่องทางสื่อสารในการพัฒนาเครือข่าย, เอกลักษณ์ของเพื่อน “อ’’ และปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการของเครือข่ายเพื่อน “อ’’ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ดำเนินการเก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์ แบบเจาะลึกกลุ่มแกนนำ, เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษาและกลุ่มผู้ติดเชื้อเอดส์ ควบคู่ไปกับการศึกษาจากเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า: (1) กลุ่มเพื่อน "อ’’ ดำเนินการเคลื่อนไหวในรูปของกลุ่มประชาสังคมโดยใช้พื้นที่สาธารณะในการขยายพื้นที่ทางความคิดที่เกี่ยวกับผู้ติดเชื้อเอดส์และเรื่องกลุ่มผู้ติดเชื้อเอดส์ (2) พัฒนาการของเครือข่ายเพื่อน “อ’’ สามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ระยะคือ ระยะก่อตั้ง ระยะหาเพื่อน และระยะอยู่ตัว ได้สะท้อนให้เห็นลักษณะการสื่อสารของกลุ่มเพื่อน "อ’’ ในภาพรวม คือการสื่อสารผ่านเครือข่ายในแนวราบที่เท่าเทียมกันของสมาชิกเครือข่ายในช่วงภาวะปกติ และการสื่อสารแบบทางเดียวในเชิงอำนาจนิยมในช่วงภาวะวิกฤติ โดยผ่านช่องทางการสื่อสารทั้งแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการ (3) เอกลักษณ์ของกลุ่มเพื่อน “อ’’ ประกอบด้วย 3 ประการ ได้แก่ ตัวอักษรย่อ “อ’’ อ่าง, สีเหลืองและเสื้อยืดเพื่อน“อ’’ (4) ปัจจัยที่มีผลต่อพัฒนาการของเครือข่ายเพื่อน "อ’’ ในระดับกลุ่ม ได้แก่- การมีความเอื้ออาทรต่อกันของสมาชิกผู้ติดเชื้อเอดส์, เกิดความสำนึกในความเป็นกลุ่ม, การได้รับความช่วยเหลือทั้งจากภาครัฐและเอกชน และการที่สมาชิกมีการติดต่อสื่อสารกันอย่าง สม่ำเสมอ เป็นต้น ปัจจัยในระดับสังคม ได้แก่ การเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมเอดส์ระดับภูมิภาค, การปรับเปลี่ยนรูปแบบการบริหารบ้านเมืองของภาครัฐ และการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ของผู้ติดเชื้อระหว่าง ประเทศ เป็นต้น ปัจจัยทางด้านระบบโครงสร้างของเครือข่าย ได้แก่ การติดต่อสื่อสารโดยผ่านระบบการ ประสานงานของเครือข่ายคณะกรรมการองค์การพัฒนาเอกชนด้านเอดส์แห่งประเทศไทยและเครือข่ายผู้ติดเชื้อเอดส์แห่งประเทศไทย