การกำหนดให้ความผิดเกี่ยวกับการระดมเครือข่ายโดยมิชอบตามกฎหมายว่าด้วยการขายตรงและตลาดแบบตรงเป็นความผิดมูลฐานตามกฎหมายป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน

Abstract

ความผิดเกี่ยวกับการระดมเครือข่ายโดยมิชอบตามมาตรา 19 แห่งพระราชบัญญัติขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. 2545 เป็นดำเนินกิจการในลักษณะที่เป็นการชักชวนให้บุคคลเข้าร่วมเป็นเครือข่ายในการประกอบธุรกิจขายตรงหรือในการประกอบธุรกิจตลาดแบบตรง โดยตกลงว่าจะให้ผลประโยชน์ตอบแทนจากการหาผู้เข้าร่วมเครือข่ายดังกล่าว ซึ่งคำนวณจากจำนวนผู้เข้าร่วมเครือข่ายที่เพิ่มขึ้น ก่อให้เกิดรายได้มหาศาลจากการกระทำความผิด และส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ แต่ไม่อาจนำมาตรการตามกฎหมายป้องกันและปราบปรามการฟอกเงินมาบังคับใช้ได้ เนื่องจากไม่ใช่ความผิดมูลฐาน ทำให้อาชญากรสามารถนำรายได้เหล่านั้นไปใช้เป็นต้นทุนในการกระทำความผิดครั้งต่อไป จนกลายเป็นวงจรอาชญากรรม จากการศึกษาพบว่า ความผิดดังกล่าวมีลักษณะที่สอดคล้องกับแนวความคิดในการกำหนดความผิดมูลฐาน กล่าวคือ เป็นความผิดที่มีรูปแบบและวิธีการดำเนินการในลักษณะเป็นองค์กรอาชญากรรม ได้รับผลตอบแทนจากการกระทำความผิดสูง เป็นความผิดที่มีลักษณะสลับซับซ้อนยากแก่การปราบปราม และเป็นภัยต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ผู้เขียนจึงได้เสนอแนะแนวทางในการกำหนดให้ความผิดเกี่ยวกับการระดมเครือข่ายโดยมิชอบตามกฎหมายว่าด้วยการขายตรงและตลาดแบบตรงเป็นความผิดมูลฐานตามกฎหมายป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน รวมถึงข้อเสนอแนะด้านอื่น ๆ เพื่อให้การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมประเภทนี้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น